Hoe vind ik de balans tussen ‘streng’ en ‘toegeeflijk’?

Een strenge opvoeding, daarmee bedoelen we dat wanneer een kind de regels overtreedt, er een straf volgt. Ouders zijn de baas in huis en regels gaan in principe altijd vóór de relatie. Dominantie van de volwassene speelt een grote rol. ‘Ik ben de baas en ik weet het beter.’ Dit is dus niet hetzelfde als consequent zijn. Bij consequent zijn denk je in het belang van het kind, bij dominantie gaat het om de volwassene.

De gevolgen voor een kind die een strenge opvoeding krijgt, zijn behoorlijk ingrijpend. Het kind wordt beperkt in zijn ontwikkeling. De vraag ‘Wat vind ik van de situatie?’ dooft uit. Vaak horen deze kinderen later als ze volwassen zijn een stemmetje in hun achterhoofd: wat vindt papa of mama hiervan? In plaats van: wat vind ik hiervan? En uiteraard zijn er kinderen die zich, met name in de puberteit, los vechten van het regime. Ze doen alles wat thuis verboden is. 

Doorgeslagen opvoeding

Het komt vaak voor dat volwassenen die zelf vader of moeder worden, het anders willen doen dan hun ouders. Je neemt dingen uit je opvoeding mee en je doet dingen bewust anders. Als je te streng bent opgevoed, moet je zoeken naar wat gezond is voor een kind. Een losgeslagen manier van opvoeden – als tegenhanger van het strenge regime dat thuis heerste – is ook niet goed voor een kind. Want ‘alles mag’ en ‘geen regels’ geeft een kind onveiligheid. Regels bieden een kind juist houvast en rust. 

Kind als uitgangspunt opvoeding

Besef dat het uitgangspunt altijd de ontwikkeling van het kind moet zijn. Wat voor effect heeft mijn optreden op de lange termijn? Wat doet de interventie die ik pleeg met mijn kind? Je kind altijd zijn of haar zin geven als het jammert, levert op korte termijn rust op. Op lange termijn zal je kind alles op alles zetten om zijn of haar zin te krijgen. Het aangeven van grenzen geeft op de korte termijn weerstand, maar op de lange termijn zal een kind niet lang zeuren, want het heeft toch geen effect. 

Kinderen die vroeger geen grenzen hebben gekregen, worden later collega’s die drammen en geen grenzen van hun omgeving accepteren. Ze bepalen hun eigen regels, met alle gevolgen van dien. Houd dus altijd de lange termijn in gedachten en vraag je af: waarom doe ik wat ik doe? 

Vertrouwen

Gehoorzaamheid is een veelvoorkomend thema in de Bijbel. Wanneer je je kind gehoorzaamheid aan zijn ouders aanleert, zal hij of zij ook sneller gehoorzaamheid naar God ontwikkelen. Wanneer je je ouders vertrouwt, zul je gemakkelijker God vertrouwen. En indien je als ouder wijsheid tekortkomt in de opvoeding, vraag God erom. Lees Jakobus 1 vers 5 maar: Hij zal het je geven!