Hoe Marjon met oploskoffie de kerk 2.0 vond

Onlangs werd ik gevraagd om als gast aan te sluiten bij de podcast Kerk en ik gepresenteerd door Elbert Smelt, een oud en favoriet middelbare schoolgenoot van mij. In eerste instantie wist ik niet of ik daar iets zinnigs over te zeggen zou hebben, want ik ben immers een typische millennial die de kerk heeft verlaten. Ik ben weliswaar de weerstand voorbij, maar heb weinig meer van doen met de kerk. Maar precies dat bleek het uitgangspunt te zijn voor het gesprek en dus zat er ik er precies goed.

Ondanks dat ik de kerk verlaten heb, merk ik dat ik heimwee heb naar het samen zijn, de gemeenschap van mensen. Zeker in deze tijd waarin iedereen vecht voor z’n eigen hachje, je bijna altijd iets moet presteren voordat je ergens bij mag horen, en je nauwelijks meer mensen ontmoet die buiten je online en offline bubbel leven. Mensen zonder kerk zijn eigenlijk een soort zzp’ers. De vrijheid ervan heeft enorm veel voordelen, zeker als je net begint. Je kunt zelf bepalen wanneer je wat doet en met wie, je hoeft aan niemand verantwoording af te leggen, je kunt je eigen tijd indelen. Maar na een tijdje merk je ook de nadelen: je krijgt niet doorbetaald als je ziek bent, er is geen collega die je een kaartje stuurt als je jarig bent, je hebt geen gesprekken bij de koffieautomaat en als je je dag niet hebt, is er niemand die even iets van je kan overnemen. 

Probleem opgelost

Dat maakte dat ik eerst onbewust en nu bewust toch op zoek was naar een vorm van kerkzijn. En voor mij is dat het concept ‘De Oploskoffie’ geworden. Samen met m’n zus trek ik door het land in een door mijn vader gebouwde houten caravan om kopjes oploskoffie te drinken met mensen.

Het werkt heel simpel: Jij komt met je probleem, we drinken oploskoffie en lossen jouw probleem op. (Met als enige disclaimer: niet goed, probleem terug) Ik praat met de mensen en denk met ze mee, mijn zus tekent mee en uiteindelijk krijgen mensen een persoonlijke plaat met de oplossing mee naar huis. 

Deze zomer stond ik 8 dagen met ‘de Oploskoffie’ op een festival. Daar kwamen allerlei problemen voorbij: van klapperende kunstgebitten, in huis plassende honden, onhandelbare haren na een chemokuur, vaccinatie-fitties, dikke bovenarmen en busblokkades, en we luisterden naar een verdrietig vluchtverhaal en oude geliefdes die maar geen afscheid van elkaar konden nemen. Soms plasten we bijna in onze broek van het lachen en soms waren we stil of huilden we met de mensen mee. Na 8 dagen waren we moe maar voldaan aan het inpakken. 

Kerk 2.0

En terwijl ik het liet bezinken, besefte ik opeens: we lijken wel een voorbede-team van een kerk of christelijk festival. Tijdens mijn tienerjaren liet ik weleens voor mij bidden door mensen van zo’n team. Er werd eerst naar je geluisterd, doorgevraagd en voor je gebeden. En eigenlijk was het gebed een kadootje, omdat je dan allemaal positieve dingen over jezelf hoorde: ‘Lieve God, dank u wel voor Marjon. Dank u voor haar  -eigenschap nummer 1-  en haar -kwaliteit nummer 2- en dat u haar zo mooi gemaakt heeft’. Met de mascara op je knieën liep je dan opgelucht weer naar je stoeltje terug. 

Wij doen eigenlijk precies hetzelfde. Wij zitten er met dezelfde aandacht en ‘zegenen’ de mensen met mooie en positieve woorden over henzelf. Het enige verschil is dat wij niet voor de mensen bidden, maar ze een tekening meegeven. 

In zo’n christelijke setting had ik waarschijnlijk niet mee mogen doen, vanwege de geloofszaken waar ik moeite mee had. Maar sinds ik de kerk heb verlaten, leid ik eigenlijk een ‘christelijker’ leven dan toen ik er nog in zat. De Oploskoffie is daar een voorbeeld van, maar ook in andere projecten voel ik dat. Eigenlijk zou ik willen zeggen dat de definitie van christelijk voor mij is: het delen van al het goede dat je hebt ontvangen. Dat is wat de kerk doet. Maar uiteindelijk denk ik dat je die traditionele kerk of het christelijk jargon daar niet per se voor nodig hebt. 

Marjon Moed was onlangs samen met Alain Verheij te gast in de podcast Kerk en ik. Met presentator Elbert Smelt spraken zij over millennials en de kerk. Luister hier de aflevering terug:

Foto boven: Marjon in actie met De Oploskoffie op Karavaan Festival. Door Marcel Goudsblom.