Hoe belangrijk is duurzaamheid vanuit Bijbels perspectief?

‘Wij als christenen zouden bekend moeten staan om onze duurzame levensstijl.’ De kop van een artikel staart me aan. Ik klik verder. ‘Moeder aarde wordt als een afgod gediend. Duurzaamheidsdenken infecteert de boodschap van het Evangelie.’ Eerlijk gezegd weet ik het niet meer zo goed. Met de wetenschap dat de gemiddelde Nederlander leeft alsof we over drie aardbollen beschikken, kan ik niet meer gewetenloos elke dag een groot stuk vlees naar binnen schuiven. Maar ik vind het ook weer niet nodig om een duurzaamheidsgoeroe te worden.

Na alles wat ik heb gelezen (en geschreven) over duurzaamheid, krijg ik er de kriebels van. En jij misschien ook wel. Laten we het daarom eens vanuit een ander licht bekijken: hoe belangrijk is duurzaamheid vanuit Bijbels perspectief?

Gods opdracht

In Genesis 2 kunnen we lezen hoe God drie verschillende opdrachten aan de mens geeft. God stelde het huwelijk in, Hij gebood de mens om zich te vermenigvuldigen en Hij gaf opdracht om met zorg te regeren over Zijn schepping; de aarde en alle levende wezens die daarop wonen. Over de schepping ‘heersen’ wordt ook wel eens gezegd. Als we dat woord naar Gods beeld lezen, dan heeft dat een hele mooie betekenis. Als we uitgaan van hoe God heerst, dan gaat dat om liefdevol zorgen, stimuleren en laten bloeien. Goed voor de schepping zorgen is deel van de opdracht die God ons als mens geeft. En daar mogen we aan gehoorzamen.

De gedachte dat een duurzame levensstijl niet zoveel zoden aan de dijk zet, komt met Gods opdracht in het achterhoofd in een heel ander licht te staan. Aan de ene kant is het waar dat een persoon weinig verschil kan maken, maar als iemand dit doet met de intentie om gehoorzaam te zijn aan Gods opdracht en daarmee Hem te aanbidden, maakt het niet uit hoe groot je bijdrage precies is.

Rentmeesterschap

Daarmee komen we direct twee belangrijke woorden tegen: rentmeesterschap en verantwoordelijkheid. Rentmeesterschap zou je zo kunnen verwoorden: op de juiste manier omgaan met wat God ons heeft toevertrouwd. Zorgvuldig omgaan met de aarde, de natuur niet verwaarlozen en er geen rommeltje van maken.

Om het maar even te vergelijken met een voorbeeld: Ik geef jou ook geen koe met de bedoeling dat je die tien keer per dag melkt en hem drie maanden later helemaal uitgemolken naar de slacht moet brengen, maar met de bedoeling dat je dankbaar bent voor de melk, ervan geniet en goed voor de koe zorgt. Kleine opmerking hierbij: we mogen ook echt genieten van de dingen die God ons geeft, maar verkwisten, en kapot maken is niet goed. Belangrijk voor jezelf is dat je het voor jezelf kan verantwoorden. Dat betekent dat voor de één een vliegreis wel kan, en voor de ander niet.

‘Stil maar, wacht maar, alles wordt nieuw’

Maar nu de vraag: ‘Waarom duurzaam leven? We krijgen toch een nieuwe hemel en aarde?’ Best een relevante gedachte, want het is tenslotte zinloos om je in te spannen voor niks. Ja, de aarde wordt vernieuwd, maar dat is geen excuus om verkwistend en achteloos om te gaan met wat God gemaakt heeft. Je bent toch zuinig op iets kostbaars, dat gemaakt is door iemand van wie je veel houdt? Het zou raar zijn als je zegt: ‘Ik houd van God, maar wat hij gegeven heeft, maak ik kapot.’

In het eerste Bijbelboek Genesis lezen we dat God de wereld schiep. En dat niet alleen, verschillende keren lezen we dat God zag dat het ‘zeer goed’ was. God genoot van de schepping en van de prachtige natuur. Wat we hiervan kunnen leren? Zorg voor de schepping is niet alleen omdat het Gods opdracht is. Naast dat het verzorgen van de aarde nuttig is voor ons als mens, ligt in de natuur een schoonheid en complexiteit die iets van God laat zien. Schoonheid in de natuur zorgt voor aanbidding van God. En juist daarom mogen we met vreugde de natuur onderhouden.

Duurzaamheid is geen vervanging van het Evangelie

God heeft ons (gelukkig) gaven gegeven om de aarde niet te laten verslonzen. Maar het is ook goed om na te denken hoe duurzaam leven in verhouding staat met de rest van Gods opdrachten, zoals recht doen, samen geloven en oog voor de ander hebben. Naast al deze andere aspecten waar duurzaam leven tussen past, is het vooral belangrijk om onszelf af te vragen hoe duurzaamheid in verhouding staat met het doel waarom wij hier op aarde zijn.    

We leven niet voor onszelf, maar we mogen voor God leven, Hem aanbidden in ons leven en daar anderen voor enthousiasmeren door onze levensstijl. We hoeven daarin niet als dwazen door te slaan in het thema duurzaamheid. Het is goed om jezelf af te vragen of duurzaamheid geen afgod wordt. Aandacht voor duurzaamheid is prima, zolang het niet ten koste gaat van het Evangelie en niet voor grote verdeeldheid zorgt.

Aandacht voor Gods schepping? Ja. Aandacht voor God die Zijn schepping wil redden? JA!

Lees ook: Dit gebeurt er als je duurzaam gaat leven