Het huwelijk van Rick en Tineke belandt in zwaar weer door ongewenste kinderloosheid
'Vanuit schuldgevoel ging ik hem steeds meer afweren op een kwetsende manier'
Rick en Tineke zijn bijna 24 jaar getrouwd. Ze hadden graag kinderen gekregen, maar hun kinderwens werd niet vervuld. Ze vertellen openhartig hoe de ongewenste kinderloosheid hun relatie heeft beïnvloed.
Tineke is helemaal happy met haar leven alleen, maar dat verandert op slag als ze Rick ontmoet. “Liefde op het eerste gezicht”, noemt ze het. Het stel trouwt al snel, ze zijn dan 33 en 36 jaar.
“Rick had een hele sterke kinderwens”, aldus Tineke. “Ikzelf had die wens minder. Ik was nog overdonderd dat ik Rick überhaupt aan de haak had geslagen. Op zich was mijn leven daarvoor ook prima. Mijn kinderwens is meer ‘gegroeid.”
Na een jaar is Tineke nog niet zwanger. De gynaecoloog stelt vast dat ze allebei gezond zijn, maar vertelt ook dat de kans dat het met IVF wél zal lukken vrij klein is. “We hebben na een tijdje besloten niet de medische molen in te gaan,” vertelt Tineke. “Ik wilde geen geknutsel aan mijn lijf. Rick wilde dat ook niet.”
Continu is er het verlies van verwachting
Hun ongewenste kinderloosheid heeft een groot effect op hun huwelijk. “Je bent eigenlijk continu ‘in verwachting”, licht Rick toe. “En continu is er het verlies van die verwachting. Je komt allebei in een rouwproces. Wij zijn heel verschillend. Tineke keerde vooral naar binnen en werd aanvallend naar mij. Ik had het juist nodig om erover te praten. We konden onze behoeften daarin niet onder woorden brengen. We voelden allebei een diep verdriet, waarvan je niet weet hoe ermee om te gaan. We hanteerden ons eigen verdriet op een manier die we zelf kenden, maar er kwam geen gezamenlijke manier. We wilden elkaar niet méér pijn aandoen, maar verloren elkaar daardoor ook. We kwamen in een verwijtende relatie terecht. Een heel eenzaam gebeuren voor allebei. We leefden allebei een beetje ons eigen leventje.”
Schaamte en schuld
“We hadden wel vrienden met wie we konden praten over de kinderloosheid, maar we praatten niet over onze emotionele en seksuele verwijdering. Daar zat echt schaamte op.” Rick vult aan: “Dat voelde zo privé… we voelden ons niet vrij om daarover te delen.”
Tineke heeft lang een schuldgevoel gehad naar Rick. “Misschien omdat zijn kinderwens al vanaf het begin zo groot was. Vanuit dat schuldgevoel ging ik hem steeds meer afweren op een kwetsende manier. Ik vond het heel moeilijk om te weten dat Rick er zoveel verdriet van had.”
We leerden om te vragen wat we nodig hadden
Na vijf jaar huwelijk gaat het stel voor het eerst naar een echtparenretraite. Het huwelijk zit dan al een hele tijd ‘vast’, zoals ze het zelf noemen. “Dat deed ons best heel goed. Het hielp om dingen in de openheid te brengen.” Het stel zoekt later ook psychologische hulp en leert om te vragen wat ze nodig hadden en zich verdiepen in wat de ander nodig had. Tineke: “We leerden om te vragen wat we nodig hadden en ons te verdiepen in wat de ander nodig heeft. Voor mij duurde dat jaren. Ik moet er nog steeds m’n best voor doen.”
Keerpunt
Tijdens een volgende huwelijksretraite spreekt de leider de woorden: ‘Maar God heeft iets anders voor je’. Die woorden vormden een katalysator voor alle boosheid die er in Rick opgeslagen was – het kwam er allemaal uit. “De stoom kwam uit m’n oren. Ik had die vent wel neer kunnen schieten. Ik ben opgestaan, weggelopen en heb buiten met alles lopen gooien en smijten wat er voor m’n voeten kwam. Ik kon geen fijne christelijke uitspraken meer horen. Alle opgebouwde boosheid kwam eruit. Uiteindelijk kwam Tineke bij me. Ze kwam alleen maar naast me zitten op een schommelstoel… Dat is een van de meest intieme momenten die ik ooit heb beleefd. We waren daar samen met alle pijn.” Tineke: “Ik voelde geen angst voor zijn boosheid, ik kon er oordeelloos bij aanwezig zijn. Iets wat me heel vaak niet was gelukt. Er was ruimte voor echtheid. Het werd ons keerpunt.”
'De kinderloosheid blijft chronische rouw'
“Om ons heen worden nu stellen opa en oma. Maar we kunnen er nu eindelijk ‘gewoon’ over praten of zelfs een grapje over maken, maar toch blijft de kinderloosheid chronische rouw. Op een gegeven moment is er geen generatie voor je meer en na jou ook niet.”
Ondanks deze blijvende rouw, gaat het goed met Rick en Tineke. In de podcast Hart tegen hart delen ze uitgebreid over het keerpunt in hun relatie en hoe ze de dalen in hun relatie hebben doorstaan. Ook geven ze tips aan stellen die in hetzelfde schuitje zitten. Beluister de aflevering hieronder of in je favoriete podcastapp.