Gerdine Blom schrijft boek over het verlies van haar 6-jarige dochter Miriam

“Mama, ik voel me niet lekker”, zegt de 6-jarige Miriam midden in de nacht. Ze heeft diarree en moet overgeven. Gerdine verzorgt haar dochter liefdevol en die ochtend voelt Miriam zich “1000 keer beter”. Gelukkig, denkt Gerdine, die ondertussen de laatste voorbereidingen treft voor een geplande vakantie met het gezin. Ze is alleen met de kinderen; haar man Maarten is met de racefiets al vooruit gefietst naar hun vakantiebestemming. Miriam heeft wat gegeten en gedronken en gaat nog even slapen. Als Gerdine haar na een poosje een glas water wil brengen, ziet ze meteen dat het niet goed is. Miriam ademt niet meer.

Later blijkt dat ze is overleden aan een bacteriële infectie.

We zijn nu ruim zes jaar verder. Gaat er weleens een dag voorbij dat je níét aan haar denkt?

“Ik denk elke dag nog wel aan haar. Al is het nu wel anders dan zes jaar geleden. In die beginperiode was Miriam altijd, elk moment, in mijn gedachten. Na een tijdje dacht ik: hé, ik heb even niet aan haar gedacht. Nu is het andersom: ik denk niet meer doorlopend aan haar, maar op bepaalde momenten juist weer heel sterk. Ze is bovendien verweven in ons leven, ze maakt nog steeds deel uit van ons gezin. We praten met de kinderen ook open over haar. Er hangen foto’s van haar in huis en Ezra, een van haar broertjes, lijkt uiterlijk erg op haar. De manier waarop hij naar mij kijkt… het is soms net of ik recht in Miriams gezicht kijk.”

Als je aan haar denkt, wat komt er dan als eerste boven?

“Toch wel vreugde. Ze was een heel vrolijk, vriendelijk en grappig meisje. Altijd lachen. Eigenwijs ook en soms superkoppig. Ik ben een visuele denker, dus ik zie gelijk allemaal beelden voor me: hoe ze rende, lachte of de trap op stampte. Ik merk tegelijk dat je in de loop van de jaren meer gaat uitzoomen. Die eerste weken en maanden was haar leven natuurlijk onlosmakelijk met haar dood verbonden en zat ik erg vast op dat trauma rond het moment dat ik haar vond. Als ik nu aan haar denk, denk ik vooral aan hoe ze leefde. Hoe ze speelde en leuke dingen deed.”

‘Wat doe ik mezelf aan?’

Het schrijven van een boek ervaarde Gerdine – die met haar grote gezin regelmatig op tv te zien is – als een opdracht, een missie. “Er zitten zo veel wonderlijke en bemoedigende elementen in ons verhaal, die wíl ik delen en die móét ik delen.

Het schrijven van die eerste hoofdstukken ging best goed. Die beslaan de periode vóór haar sterven. Tot ik was aanbeland bij het punt dat ik de deur van de slaapkamer opendoe en haar vind. Dat was ontzettend heftig. Ik kon niet meer verder met schrijven, werd zelfs misselijk. Drie maanden lang heb ik niet kunnen schrijven. 

Ik zag er enorm tegen op om verder te gaan met het boek, want ik wist dat ik al die momenten van daarna opnieuw moest beleven. In de ambulance, het ziekenhuis, het mortuarium. Wat doe ik mezelf aan? dacht ik. Op een gegeven moment kreeg ik er weer de kracht voor en is het me toch gelukt. Maar die stukken heb ik huilend geschreven.”

Was het schrijven voor jou een verwerkingsproces?

“Ja, het heeft erg geholpen. Ik moest dwars door de pijn heen. En dan merk je dat het verdriet anders wordt. Het wordt minder ruw, minder schrijnend. Die eerste dagen, weken en maanden deed het echt pijn; ik voelde het in mijn hele lichaam. Terwijl het nu minder overheersend is. Ik kan er zeker nog erg om huilen, maar ik kan het iets meer timen. Eerst overkwam het verdriet me steeds. Nu kan ik mijn gedachten wat bewuster van me afzetten. Ik kies er soms ook bewust voor bepaalde liedjes niet te draaien, omdat ik weet dat ze me te veel raken.”

Jullie deden zendingswerk in Albanië. Je zou kunnen denken: zetten we ons zo in voor God, neemt Hij ons een kind af.

“Anderen zeiden soms inderdaad: ‘Het is zo oneerlijk, want zij geven alles en dan neemt God hun kind af.’ Maar dat hebben Maarten en ik nooit zo ervaren. Wij hebben nooit God de schuld in de schoenen geschoven.

Ja, Hij had het kunnen voorkomen. Dus Hij heeft het in die zin wel toegelaten. Dat maakt het dubbel en niet te begrijpen. Vanaf het begin heb ik gedacht: ik mag hópen dat dit veel vruchten gaat voortbrengen voor God. Maar dat vult het gat van het verlies van Miriam niet op. Het is geen kil schaakspel: ik lever Miriam in en God geeft dat er nu opeens tienduizend mensen tot bekering komen. God kan het wel op die manier leiden, maar Hij kan ook mensen tot Hem brengen zonder dat er een meisje voor hoeft te sterven. Het is vanuit ons beperkte gezichtspunt niet te beredeneren.

Maar nee, ik neem het God niet kwalijk. Vooral omdat we zo ervaren hebben dat Hij bij ons in ons verdriet was. We ervaarden God niet tegenóver ons, maar mét ons. God had er ook verdriet van. Ik geloof niet dat Hij van een afstand toekijkt en zegt: ‘Ja jongens, jullie leven in een gebroken wereld. Moeilijk hè?’ Nee, Hij vindt het écht heel erg.”

‘Daarna zien we elkaar weer’

Na een korte stilte: “Bovendien, dit verlies veranderde mijn perspectief op het leven. Die eerste tijd stond alles stil en kon ik nauwelijks nadenken. Maar een paar weken na Miriams dood konden we meer en meer vanuit eeuwigheidsperspectief gaan leven. Ik relativeer het niet, maar haar dood werd wel in perspectief gezet. Ik mis haar nu, en dat duurt misschien nog dertig, veertig jaar. Als Jezus eerder terugkomt, nog veel korter. Daarna zien we elkaar weer in de eeuwigheid. Dat voelt alsof het te behappen is.

En als daardoorheen mooie dingen gebeuren – mensen tot geloof komen en voor de eeuwigheid gered worden – dan heb ik nog steeds pijn van het gemis. Ik vind het nog steeds verschrikkelijk dat ik haar niet zie opgroeien. Maar we hebben de eeuwigheid nog met elkaar. Leven vanuit dat perspectief maakt zo veel verschil.”

Wat mis je het meest?

“Dat zij niet opgroeit met haar zus Yaél. Dat blijft pijn doen. Dat Yaél nu het enige tienermeisje hier in huis is. Als zij straks een bruidsjurk gaat uitkiezen, is Miriam er niet bij. Dat soort dingen.”

Wat zijn voor jou nog onbeantwoorde vragen?

“Ik blijf het moeilijk vinden dat ik er niet bij was toen ze stierf. Ik heb haar net na de lunch op bed gelegd en toen ik rond kwart over drie naar haar toe ging, was ze overleden. Ik heb haar drie uur alleen gelaten. Aan de ene kant denk je: je laat een kind dat slaapt wel vaker een paar uur alleen. Dan heb je zelf tijd voor praktische dingen als stofzuigen en opruimen.

Maar het punt is: heel vaak in ons leven ervaren Maarten en ik dat God ons een seintje geeft: bel die of die. Of: het gaat niet goed met die. Als je dan handelt, blijkt dat vaak een bijzondere timing en weet je: dit was een ingeving van de heilige Geest. Maar dat heeft Hij dus niet gedaan toen Miriam ziek op bed lag. Waarom niet? Ik had haar nog zo graag willen zeggen hoeveel ik van haar houd.

Tegelijkertijd is die vraag deels wel beantwoord, doordat een vriendin tegen me zei: ‘Op dat moment was je helemaal niet in staat geweest om rustig naast Miriam te gaan zitten en te zeggen dat je van haar houdt. Je accepteert niet zomaar dat je kind sterft en je zegt niet: “Ga maar in vrede.” Je had alles op alles gezet om haar leven te redden en dan was ze gestorven te midden van alle paniek en toeters en bellen.’

En dat is waar. Nu is ze rustig gegaan.”

Onbelangrijke dingen

Op de vraag of daar nog veel schuldgevoel zit, knikt Gerdine bevestigend. “Het is voor een moeder natuurlijk verschrikkelijk dat haar kind alleen sterft. En het stomme is: ik was één muurtje van haar verwijderd, hooguit twee meter. Ze lag beneden in de kamer van onze oudste zoon Tijmen, en ik stond in de keuken ernaast het aanrecht op te ruimen. Zij was aan het sterven en ik was onbelangrijke dingen aan het doen. Daar heb ik erg mee geworsteld.”

Daartegenover staan veel godservaringen die jullie direct na haar overlijden beleefden. Welke springt er voor jou uit?

“De stem van God. Die heb ik op drie momenten gehoord, ik beschrijf ze in mijn boek. Op al die drie momenten had ik Hem heel hard nodig, anders trok ik het gewoon niet. Ik was in totale paniek en bovendien alle drie de keren alleen. Maarten was er niet. Nu ik het erover heb, komen weer de tranen. Maar God sprak tot me. Nooit eerder in mijn leven had ik Gods stem gehoord. Maar op deze momenten, in de diepste trauma’s van mijn leven, liet Hij mij niet onderuitgaan.

Zulke ervaringen geven zo veel troost. Omdat het ook bewijst dat God nog steeds de regie heeft. Er zijn theologen die zeggen: ‘God is in zekere zin machteloos. Dingen gebeuren, en de lijdende God kan er ook niet zoveel aan doen.’ Nou, ik geloof in Gods almacht! Ik weet niet waarom Hij Miriams dood heeft toegelaten, maar Hij heeft ons wel bijgestaan. En niet vanuit ‘Sorry, foutje’, maar vanuit zijn almacht en regie.”

Omhoogkijken.nl