Geloof jij dat er genoeg voor je overblijft als je gaat delen?

Een week of 3 geleden schreef ik een blog over mijn voorbereiding op de pelgrimstocht voor klimaatgerechtigheid. In mijn beleving is dat al 3 maanden geleden. Met een hoofd vol verhalen zit ik op de bank voor me uit te staren. Ik weet nog niet helemaal hoe ik thuis moet ‘zijn’. 

Buiten overheerst ineens het geluid van de A27 en het heien aan de overkant van de rivier. Ik word een beetje overweldigd door een gevoel van moedeloosheid. Prachtig om 11 dagen op te trekken met een hoopvolle optocht vol mooie verhalen, maar wordt die stille stem van hoop niet overschreeuwd door de herrie van onze razende hang naar meer-meer-meer? Is zelfs de verduurzaming van onze samenleving niet alleen maar gericht op het behouden van ons bezit, ons comfort? Bouwen we windmolens niet alleen maar om in onze behoeften te voorzien? Komt er ooit ruimte voor de gedachte dat ‘minder’ echt ‘meer’ is? 

Delen is een daad van geloof

In mijn eerste blog schreef ik iets over een koektrommel. Het beeld van die koektrommel die een beperkte inhoud heeft en die we moeten delen. Dat beeld is veel te simpel, heb ik ontdekt tijdens de reis. Want delen is zo veel meer dan ‘verdelen’. Denk alleen al aan het verhaal uit de Bijbel waar Jezus met 5 broden en 2 vissen een menigte voedt. Als je gaat delen, gebeurt er iets bijzonders. 

Tijdens een stiltemoment, waarin we reflecteerden op het woord ‘delen’ herinnerde ik mij de woorden van Gerard Top, biologisch melkveehouder in Zwartebroek, waar we met de groep mochten lunchen. ‘Het Goede Leven.’ Zo heette de boerderij. 'Je kunt op 2 manieren naar een stuk grond kijken. Je kunt je richten op op wat jij uit de grond nodig hebt en proberen dat perfect te regelen met kunstmest, pesticiden, etc. Maar je kunt ook naar de miljoenen diertjes onder de grond kijken. Als je die voedt, dan geven ze je een goede oogst terug. Maar daar moet je dan wel op durven vertrouwen.' Het drong ineens tot me door. Dat is delen. Delen is een daad van geloof. Want als je begint met geven, dan moet je geloven dat je ook iets zal ontvangen. Dat er genoeg is. Overvloed zelfs. En dat geloven we meestal niet. Ten diepste niet. ‘Sharing is a risky business’ zegt de Zweedse Lutheraanse priester Hans Kvarnström, bij het nagesprek. En dat is de spijker op zijn kop. 

Geloofscrisis

Onze klimaatcrisis is een vertrouwenscrisis. Een geloofscrisis. Wij als mensen moeten erop vertrouwen dat, als wij met heel ons hart zorgdragen voor onze moeder aarde, zij voor ons zal zorgen. En dat durven we helemaal niet. Zolang wij in ons hart ons vertrouwen stellen op zekerheden die we zelf in de hand denken te hebben en zo de schepping proberen te beheersen en te richten op onze eigen behoefte, kunnen we nooit echt met liefde voor de schepping zorgen. Want onze liefde is alleen op onszelf gericht. 

In de woorden van Jezus: 'Niemand kan twee heren dienen: hij zal de een haten en de ander liefhebben, ofwel de een aanhangen en de ander verachten. Je kunt niet God dienen én de ‘mammon’*. Weest niet bezorgd voor je leven, over wat je zult eten of wat je zult drinken, en ook niet voor je lichaam, wat je zult aantrekken. Is het leven niet méér dan het voedsel en het lichaam niet méér dan de kleding? Let eens op de vogels in de lucht: ze zaaien niet en maaien niet en verzamelen niet in schuren, maar je hemelse Vader voedt ze. Ben je dan niet veel méér dan zij? Trouwens, wie van jullie is in staat met al zijn tobben aan zijn levensweg één dag toe te voegen? En wat maakt je je zorgen over kleding? Kijkt naar de leliën in het veld: hoe ze groeien. Ze werken niet, ze maken zich niet druk. Toch zeg Ik u: Zelfs koning Salomo in al zijn pracht was niet gekleed als een van hen. Als God de bloemen op het veld, die er vandaag nog staan en morgen in de oven worden geworpen, zó kleedt, hoeveel te meer dan jullie, met je piepkleine geloof? Maak je dus geen zorgen over de vraag: wat zullen we eten of wat zullen wij drinken of wat zullen wij aantrekken? Want dat is iets voor mensen die geen weet hebben van een liefdevolle God. Jullie hemelse Vader weet wel dat je al deze dingen nodig hebt. Maar zoekt eerst het koninkrijk en zijn gerechtigheid: dan krijgen jullie de rest er gratis bij. Maak je dus niet bezorgd over de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt voor zichzelf. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen leed.' Matteüs 6:24-34

Ondertussen is in mijn tuin een zwerm spreeuwen neergestreken. Ze bouwen een luidruchtig feestje in onze oude perenboom. Zo simpel is het. Dankbaar zijn. Geen risico-analyses, geen opsmuk, niks oppotten, geen zucht naar afleiding, geen FOMO: wat een overvloed is er, wat is er veel te delen en wat heb je weinig nodig voor ultiem geluk. Het Goede Leven. Een feestje in een perenboom. Daar wil ik bij zijn. 

*De Mammon is een afgod, bekend uit de Bijbel. Het woord mammon is Syrisch voor geld of rijkdom, waarbij vaak gold dat die rijkdom als een god vereerd werd. Het wordt geassocieerd met een gerichtheid op het steeds maar vergroten van je bezit.

Foto: Lydia zingt bij de afsluiting van de klimaatmars op 10 oktober de Ierse zegen van St. Patrick.