Finalist Alida van den Heuvel: ‘Je bent bij mensen op een cruciaal moment in hun leven’

Zodra er een bed de intensive care wordt opgereden – iemand heeft bijvoorbeeld een acute bloeding – gaan Alida en haar collega’s hard aan de slag om de patiënt te stabiliseren. Dat harde werken in teamverband vindt Alida mooi: je kunt van betekenis zijn in een cruciale situatie. “Je ziet hoe alles in het lichaam verband houdt met elkaar”, vertelt de ic-verpleegkundige. “Beademing heeft invloed op de bloeddruk, en dat zie je weer terug in de bloeduitslagen. Je ziet echt hoe mooi het menselijk lichaam is gemaakt.”

• Zorgprofessional van het jaar

  Zorgprofessional van het jaar

Praten met patiënten

Daarnaast vindt Alida het psychosociale aspect aan haar werk heel waardevol. “Om de familie op te vangen, voorlichting te geven, gesprekken te voeren. Je bent bij mensen op een cruciaal moment van hun leven. Ze vertrouwen je hele levensverhalen toe. Voor hen ben je een soort voorbijganger, maar op dat moment ben je echt van belang.”

Zo raakte ze in gesprek met een man die erg ziek was en verslaafd aan alcohol. “Hij had in de zeevaart gewerkt, en ik ben dochter van een binnenvaartschipper. We raakten daarover aan de praat en ineens zag ik een heel andere man: hij sprankelde weer. Dan ontdek je dat er een heel verhaal achter zit. Door een arbeidsongeval was hij in de ziektewet geraakt en thuis komen te zitten. Zijn relatie liep op de klippen, hij kwam financieel in de problemen en greep toen naar de alcohol – als je zo’n verhaal hoort, kan je iemand veel beter plaatsen. Dat is heel waardevol.”

Afscheid nemen zoals thuis

Op de ic-afdeling maakt Alida regelmatig overlijdens mee. “Het went nooit, en dat is maar goed ook. Het blijft een gewichtig iets. Maar op de een of andere manier is het mooi om een bepaalde schakel te zijn in dat proces. Mensen hebben je nodig, maar je geeft ze ook privacy om afscheid te kunnen nemen. Het blijft een technische ic, maar we proberen wel zoveel mogelijk een rustige omgeving te creëren door bijvoorbeeld monitors uit te zetten en zelf een achtergrondpositie in te nemen.

Soms voel ik ruimte om te vragen naar een levensovertuiging, of mensen geloven in leven na de dood. Ik ben zelf christen, en als ik merk dat een patiënt ook christelijk is, bied ik weleens aan om bijvoorbeeld een stukje uit de Bijbel te lezen. Dat waarderen ze vaak.”

Oma in tillift

Al vroeg weet Alida dat ze de zorg in wil. “Ik kan me nog goed herinneren dat mijn oude oma thuis door tantes werd verpleegd. Dat vond ik als klein meisje heel fascinerend, met een tillift en medicijnen. Ik heb altijd wel dat ‘zorggevoel’ gehad, ik heb dan ook niet lang hoeven twijfelen over mijn opleiding.” Na de middelbare school kiest ze om Verzorgende IG te doen, waarna ze in een verpleeghuis gaat werken. In totaal werkt ze zes jaar in de ouderenzorg. “Hier heb ik vooral leren genieten van de kleine dingen in het leven. Er waren dementerende ouderen die vooral in hun eigen leefwereld zaten. Dan werd ik zo blij van alleen al een glimlach of een kleine reactie.”

Ondertussen haalt ze haar opleiding tot verpleegkundige, waarbij ze ook stage in het ziekenhuis loopt. Ze gaat werken op de afdeling chirurgie-urologie, en vanaf 2014 op de ic. “Het ziekenhuiswereldje biedt veel uitdaging en is erg afwisselend: je hebt allerlei soorten mensen, achtergronden, ziektebeelden… Ik werk in Rotterdam-Zuid, dus daar zie je ook veel verschillende culturen voorbijkomen.”

Kinderen voorbereiden

Naast haar werk als verpleegkundige is Alida kwaliteitsfunctionaris voor de ic en hartbewaking. “Als we ergens in de praktijk tegenaan lopen, onderzoeken we hoe we dat kunnen verbeteren. Zo lagen er tijdens de coronaperiode best wat jonge ouders op de afdeling. Toen kwamen we erachter dat we niet veel middelen hadden om kinderen te begeleiden tijdens een bezoek aan de ic.

We zijn een project gestart en hebben de medisch-pedagogisch zorgverlener ingeschakeld om mee te denken. Nu bereiden we kinderen voor op hun ic-bezoek door een fotoboekje met wat uitleg. En we geven ze bijvoorbeeld twee knuffeltjes: één mag mee naar huis, de ander blijft bij papa of mama in het ziekenhuis. Zo kunnen ze toch een beetje bij elkaar zijn. Het zijn kleine dingen, maar dat zijn mooie projecten om mee bezig te zijn.”

• Finalist Roel van Schilt: ‘De kloof tussen beleid en werkvloer probeer ik actief te dichten’

  Finalist Roel van Schilt: ‘De kloof tussen beleid en werkvloer probeer ik actief te dichten’

Vrijwillig advies

Buiten haar diensten om is Alida vrijwilliger bij de NPV, een christelijke organisatie met een 24/7-advieslijn over medisch-ethische vraagstukken. Ze is dan bereikbaar per telefoon of chat om naar mensen te luisteren, mee te denken en advies te geven. “Je weet nooit wat er komt. Vragen kunnen over van alles gaan, van het begin tot het einde van het leven. Over het staken van voeding en vocht richting het levenseinde bijvoorbeeld, of over prenatale diagnostiek. Mensen vertrouwen het je toe, voor hen ben ik toch een anoniem persoon. Vanuit mijn zorgachtergrond heb ik veel ervaring. En vanuit de NPV krijg ik cursussen aangeboden: die input kan ik weer toepassen op m’n werk. Zo vult het elkaar leuk aan.”

Nominatie

Alida is door meerdere collega’s opgegeven voor de verkiezing Zorgprofessional van het Jaar, zowel in het ziekenhuis als vanuit de NPV. “Ik werd erdoor in verlegenheid gebracht: ik doe gewoon m’n werk en we doen het ook zeker met elkaar als team. Ik ben ook niet zo’n voorgrondfiguur, dus deze aandacht voelt wel ongemakkelijk. Ik doe mijn werk met vreugde en vraag voor mijn dienst aan God of ik Zijn liefde mag krijgen en daar iets van mag doorgeven.”