Test je kennis: 14 feiten én fabels over je gezondheid

1. Van slaaptekort kun je aankomen.

Feit. Slaaptekort beïnvloedt hormonen in je lichaam die honger en verzadiging reguleren. Dat kan ertoe leiden dat je meer gaat eten en dat leidt dus tot gewichtstoename.

2. Een Magnumijsje bevat net zoveel kcal als een pakje roomboter.

Fabel. Daarvoor bevatten deze populaire ijsjes veel te weinig vet. Een pakje roomboter is bijna vijftien keer zo vet als een Magnum. Wat trouwens wél een feit is: roomijs bevat drie keer zoveel kcal als waterijs.

3. Natuurlijke suikers zijn gezond.

Fabel. Alle suikers, natuurlijk of geraffineerd, verwerkt je lichaam op precies dezelfde manier. Suikers uit fruit zijn even ongezond als suikers in bijvoorbeeld frisdrank. Net als bij zout geldt dat je er niet te veel van binnen moet krijgen.

4. Transvet is slechter dan verzadigd vet.

Feit. Transvet, dat van nature voorkomt in melk en vlees van herkauwers (zoals koeien, geiten en schapen) is nog schadelijker dan verzadigd vet. De inname ervan kun je onder andere beperken door minder vlees te eten, en door te kiezen voor plantaardige producten of halfvolle (of magere) zuivel. 

5. Een doorgesneden ui naast je bed verkort je verkoudheid.

Fabel. Je verkoudheid verdwijnt echt niet eerder als je een doorgesneden ui op je nachtkastje legt. Al kan het wel een beetje verlichting bieden bij een verstopte neus, het is geen medicijn tegen het verkoudheidsvirus – laat staan een wondermiddel.

6. Een sinaasappel pellen is beter dan uitpersen.

Feit. Als je een sinaasappel pelt en opeet, eet je al die gezonde vezels op. Als je ‘m perst, verlies je juist veel vezels. Bovendien heb je heel wat sinaasappels nodig om een glas met sap te vullen, waardoor je veel suikers binnenkrijgt (zie ook nr. 3).

7. Je neus ophalen is beter dan snuiten.

Fabel. Veel mensen zijn hier heilig van overtuigd, maar dit is niet wetenschappelijk bewezen. Wat wel klopt: de kans is groot dat je je snot naar je bijholten blaast als je hard je neus snuit.

8. Van bananen word je dik.

Fabel. Die gele lekkernij bevat niet meer calorieën dan veel ander fruit. Bovendien zijn bananen een bron van goede voedingsstoffen, zoals vezels, vitamine B6 en kalium. Het is wel zo dat bij het rijpen van de banaan zetmeel wordt omgezet in suikers: een onrijpe banaan bevat minder suikers dan een rijpe.

9. Je appendix is helemaal niet nutteloos.

Feit. Hoewel er nog steeds onderzoek wordt gedaan naar de exacte functie(s) van de menselijke appendix, staat sowieso vast dat het een opslagplaats is voor goede darmbacteriën.

10. Na een maaltijd mag je niet direct gaan zwemmen.

Fabel. Misschien heb je het vroeger ook vaak gehoord: na het eten moet je minstens een uur wachten voordat je gaat zwemmen. Maar dat advies slaat de (duik)plank mis: je lichaam kan het prima aan als je na het eten te water gaat. Daar is in ieder geval niets ongezonds aan.

11. De ‘beweegcrisis’ in ons land leidt tot 8500 doden per jaar.

Feit. Nederlanders van bijna alle leeftijden bewegen steeds minder en dat is geen goed nieuws voor de volksgezondheid. Op basis van nieuw onderzoek becijferde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dat jaarlijks 8500 mensen overlijden omdat ze (veel) te weinig sporten en bewegen en te veel zitten.

12. Auto-immuunziekten komen vier keer vaker voor bij vrouwen.

Feit. Pakweg tachtig procent van alle personen met een auto-immuunziekte is vrouw. Waarom vrouwen er vaker door worden getroffen? Dit heeft onder meer te maken met hormonale verschillen tussen mannen en vrouwen. Ook genetische en omgevingsfactoren spelen een rol.

13. Wit brood en beschuit helpen diarree te stoppen.

Fabel. Nee, brood en beschuit werken niet stoppend. Het Voedingscentrum adviseert bij diarree gewoon (gezond) te eten waar je trek in hebt, eventueel in kleinere porties.

14. Door veel te bewegen en te zweten breekt je lichaam sneller alcohol af.

Fabel. Niks mis met veel bewegen en zweten, maar feit is dat alleen je lever alcohol kan alcohol afbreken. Dit afbraakproces heeft een vaste snelheid.

(Bronnen: o.a. Artsenzorg.nl, Diabetesfonds.nl, Kno.nl, Quest.nl, ‘Trouw’, Voedingscentrum en Wel.nl)