Familie Goudswaard samen met dochter Fien te zien in docu ‘Stil Water’

“‘Ik wil naar de hemel’, had Fien gezegd vlak voordat zij ziek werd. ‘Daar is het inderdaad mooi’, reageerden wij luchtig. Het komt weleens vaker voor dat kinderen zoiets zeggen, maar zij bleef volhouden. Tot het weer even wegebde. Een paar weken later hoorden we opeens dat ze echt niet meer lang te leven had en werd de hemel realiteit.''

Het verhaal van Annemieke, Gijs en hun dochters Maud, Jette en Fien is te zien in de EO-documentaire Stil Water. Je ziet het gezin gezellig samen aan tafel, je ziet hoe Fiens zussen worstelen met het verdriet van zichzelf, maar ook die van hun ouders en je ziet de emotionele momenten in het ziekenhuis.

‘’Het idee om mee te werken aan de documentaire Stil Water kwam van onze twee oudste meiden. Zij wilden graag laten zien wat wij meemaakten. De vragen die zij van mensen over hun zusje Fien kregen vonden ze lastig. Door een inkijkje te geven in ons leven konden ze tegen geïnteresseerde mensen zeggen: ‘Kijk de documentaire maar’.

Ik vond het mooi, maar heftig om de beelden terug te kijken. Om ons gezin weer compleet te zien. Hoe we samen aan tafel zitten. De momenten die toen zo gewoon leken. Hoe we door het ziekenhuis lopen en met elkaar zijn. Ik vond het ook bijzonder om de andere gezinnen te zien, om het verschil tussen hen en ons te zien.

Tijdens die momenten merk je amper dat er gefilmd wordt. Nu pas realiseer ik me dat de documentaire door iedereen gezien kan worden. Dat had ik van tevoren niet zo goed ingeschat. Vooral de aandacht die we nu krijgen van mensen vind ik wennen. Dan worden we opeens herkend of aangesproken in de supermarkt. Soms levert dat mooie gesprekken op, en soms merk je dat mensen niet zozeer geïnteresseerd zijn, maar voornamelijk nieuwsgierig. Die willen wat te vertellen hebben als ze iemand op de koffie krijgen.’’

Laatste dag met Fien

Fien is in september 2021 overleden. De dag voor haar overlijden heeft ze nog buiten geskelterd en spelletjes gedaan, ondanks dat lopen moeilijk ging en het haar fysiek zwaar viel. “We realiseerden ons toen niet dat dat haar laatste dag zou zijn. Die middag kreeg ze een sonde in het ziekenhuis. Op de terugweg werd ze misselijk in de auto en moest spugen. Ze voelde zich naar. Zou haar sonde verkeerd zitten? vroegen we ons af. Eenmaal thuis ging het iets beter. Mogelijk dat de druk van de tumor afnam als ze zat, achteraf gezien. Ze is nog in bad geweest en daarna hebben we haar op bed gelegd.”

“Ik had geen idee dat ze zo ziek was op dat moment. In mijn armen is ze in slaap gevallen. Toen is ze waarschijnlijk gauw daarna in coma geraakt. De tumor in haar hoofd is tegen het deel van de hersenen aan gaan drukken die de ademhaling aanstuurt. We hebben een ambulance gebeld en toen werd ze naar het ziekenhuis gebracht. Daar werd ze beademd. We hebben haar hartje nog gevoeld en gehoord. In het Prinses Máxima Centrum is de beademing gestopt. Na een half uur stopte ook haar hartje met kloppen.’’

‘’Het was voor ons de eerste keer dat we iemand zagen sterven. Dat was heel zwaar, maar het samenzijn was ook mooi en intiem. We hadden heel graag nog willen praten met Fien over wat er met haar ging gebeuren. Dat is niet meer gelukt. Dat zou een moeilijk, maar mooi gesprek geweest zijn. De artsen hadden voorspeld dat ze langzaam zou aftakelen en bedlegerig zou worden. De aansturing van haar gezicht kon wegvallen waardoor ze blind en doof zou worden. Ze zou moeite hebben met slikken. Dat ze zich niet meer zou kunnen uiten was mijn grootste angst. Het is wonderlijk dat dat niet gebeurd is. In haar slaap is ze in coma geraakt.

‘Zonder Fien moeten we een nieuw normaal vinden. In het begin ging dat moeizaam, inmiddels zijn we in een soort modus gekomen. Ik ben een jaar geleden langzaamaan weer begonnen met werken. Ik vergat veel en ik ben ook fysiek nog heel moe. We liggen al vroeg op bed. Iemand omschreef het als ‘rouwarbeid’. Dat is het.

Nog steeds ga ik naar de therapeut die in de film Stil Water te zien is. Zij heeft verstand van rouw en helpt mij om mijn gedachten te ordenen en dingen bespreekbaar te maken. Het leven is anders. Bij jonge kinderen ben je thuis fysiek nodig. Nu hebben we een gezin met alleen tienermeiden. Die vinden het ook weleens lekker als ik er niet ben.”

Dubbel verdriet

“Voordat Fien ziek werd, dacht ik dat alles wel weer over ging. Om een pijntje maakte ik me nooit druk. Nu ben ik alerter. Ik zou eerder actie ondernemen dan eerst. Ik ben niet bang dat onze andere meiden ziek worden, daar ben ik nuchter genoeg voor. Ik wil niet blijven hangen in het zware, daar krijgen we ons kind niet mee terug. Er is nog genoeg moois in ons leven én we hebben verdriet. Fien wilde dat we iedere week in een schrift onze lichtpuntjes van de week benoemden. Eten bij opa en oma, een ijsje halen en fijn spelen met een vriendin, waren van die lichtpuntjes. Dat hielp ons om positief te blijven.’’

Onze oudste meiden hebben het echt moeilijk. Nu de documentaire op tv is geweest komt het verdriet heel dichtbij. Voor Jette is dat heftig, Maud kan er luchtiger mee omgaan.

Maud kan genieten van school en leuke dingen doen, maar ‘s avonds in bed komt het verdriet soms opeens binnen. Als je aan Maud en Jette vraag hoe het gaat, zullen ze ‘goed hoor’, antwoorden. Deels gaat het ook goed. Verdriet komt wanneer je het niet verwacht en dat zal altijd zo blijven.’’

“Door Fien zijn we gaan leren leven met de dag. Nu maken we nog meer bewust tijd voor elkaar. Door alles wat we hebben meegemaakt zijn we hechter geworden. We gaan allemaal anders om met ons verdriet, maar we zoeken elkaar wel op. Daar ben ik extra dankbaar voor.

Ik vind niet dat we zielig zijn, dat wil ik niet uitdragen. Ik hoop te laten zien dat er altijd wel iets moois is. Bloemen die bloeien, de zon die schijnt, de warmte van een kop thee voelen. Er zijn zoveel kleine mooie dingen.''

Terugdenkend aan de dagen na het overlijden van Fien moet Annemieke gelijk aan de regenbogen denken. ''Fien was fan van regenbogen, dus één ding wisten we zeker: het thema van haar afscheidsdienst moest een regenboog zijn. Na haar afscheid kregen we van meerdere mensen berichten dat ze die middag een regenboog hadden gezien. Dat was voor mij nog meer een bevestiging dat Fien op een goede plek is. Zelf had ze er ook een vast vertrouwen in dat er een hemel is.’’

EO-documentaire ‘Stil Water’