Esther ontwikkelde een christelijke cursus traumaverwerking: tussen pastoraat en professionele hulp
17 maart 2023 · 12:00
Update: 18 maart 2023 · 10:41
Esther van Schie (52) merkte als voorganger van de ICU-gemeente in Gouda dat de vluchtelingen in haar gemeente veel trauma hadden opgelopen. Bij navraag ontdekt ze dat er in die gezinnen vaak sprake is van alcoholproblemen of huiselijk geweld. Tijdens een retraite met haar twee collega-voorgangers vroegen zij zich af: wat kunnen we doen in de leemte tussen persoonlijk pastoraat en professionele hulp? Het leidde tot de cursus Freedom Focus.
In de ICU-gemeente komen veel vluchtelingen, afkomstig uit alle werelddelen. “Veel van hen hebben een trauma opgelopen doordat ze veel hebben meegemaakt. Om de pijn te dempen, gebruiken ze soms middelen als drugs of alcohol”, vertelt Esther. “Het is een coping mechanisme, een manier om ermee om te gaan.”
Doorsturen naar de GGZ werkt lang niet altijd. “De taalbarrière speelt een rol, maar ook de cultuur. In de GGZ is een heel directe benadering, ze willen alles van je weten. En het taboe op hulp vragen werkt ook niet mee. Er heerst een ander wereldbeeld. In niet-westerse culturen spelen voorouders, engelen en demonen vaak een grotere rol dan in Nederland. Bij de psycholoog voelen migranten zich niet altijd serieus genomen. Ze willen soms liever met de voorganger bidden, omdat ze genezing van Jezus verwachten. De GGZ sluit dus niet altijd aan bij de behoefte van migranten.”
We hebben drie pilotgroepen gedraaid en we zagen: dit werkt
“We hadden al lange pastorale trajecten met migranten, maar we zochten iets om de leemte te vullen tussen persoonlijk pastoraat en professionele hulp. Mijn collega-voorgangers en ik zijn gaan brainstormen: wat zien we gebeuren, waar ervaren de meeste mensen onvrijheid? Mijn collega is gaan schrijven, er las een psycholoog mee en ik gaf commentaar. We hebben de tekst voorgelegd aan migrantengroepen. We hebben drie pilotgroepen voor mannen gedraaid en zagen: dit werkt.”
Freedom Focus voor vrouwen
De cursus loopt zo goed dat de vrouwen er ook in geïnteresseerd zijn. Esther geeft die cursus samen met een vriendin die counselor is. “Er kwamen vrouwen uit China, de Filippijnen, Birma, Kenya, Syrië en Nederland. Ik had erop gehoopt maar was toch verrast over hoe open de vrouwen dingen delen en hoe cross cultureel veel dingen zijn. Een Aziatische vrouw was helemaal in tranen, omdat ze een ‘me-too-situatie’ had meegemaakt. Een Afrikaanse vrouw pakte haar vast en zei: ‘Ik heb dit ook meegemaakt, ik snap het.’ Dat was zo genezend, heel mooi.”
Een Afrikaanse vrouw pakte haar vast en zei: ‘Ik heb dit ook meegemaakt, ik snap het.’
Liang Huang (44) komt uit China en vertaalde de cursus voor de Chinese deelneemsters. “Ik heb er heel veel geleerd. Het stuk over zelfbeeld spreekt me heel erg aan; daar praatte ik nooit over. Ik had een negatieve kijk op mijzelf. Toen ik klein was, hoorde ik iemand zeggen dat ik kleine ogen heb en een platte neus. Ik dacht dat ik lelijk was, voelde me minder waard. Tijdens de cursus kregen we een vragenlijst over zelfbeeld en aan het einde lazen we uit de Bijbel Psalm 139; over hoe mooi God je heeft gemaakt. Je bent al goed, dat is de waarheid. Niet die stem in je hoofd die zegt dat je lelijk bent en niet jezelf mag zijn. Dat besef maakt me blij, ik ben weer vrij.”
Creatieve opdrachten
Bij het onderwerp verlieservaringen kunnen vrouwen een lichtje aansteken bij het kruis en zich uitspreken over hun verlies. “Er was een veilige sfeer, je werd niet veroordeeld. Je mag je zware lasten bij Jezus brengen en getroost worden.” Esther beaamt dat de creatieve opdrachten veel losmaken. “Zoals een kledingstuk bekladderen met alle negatieve dingen die tegen hen gezegd waren. Vervolgens mochten ze dit verscheuren en bij het kruis brengen. Er gebeurde heel veel; vrouwen voelden zich echt bevrijd van dingen die ze al zo lang met zich mee hadden gedragen.”
Verandering
De cursus heeft gezorgd voor verandering in Liangs leven. Ook de relatie met haar man is verbeterd. “We zijn meer open naar elkaar. In de Aziatische cultuur is veel schaamte over onderwerpen als praten over je huwelijk en seks. Op de cursus leerden we door Gods ogen kijken en hoe we elkaar lief kunnen hebben, bijvoorbeeld met de vijf talen van de liefde. Ik heb veel geleerd van het Bijbelvers waarin God het huwelijk zegent en zegt dat man en vrouw één zijn. Voor Hem zijn we gelijkwaardig.”
“En ik ben niet meer zo snel boos op mijn kinderen. Ik kan nu beter zeggen wat er aan de hand is, zonder ruzie te maken. Ik heb gemerkt dat onzekerheid en problemen niet worden opgelost met ruzie. Ik heb geleerd om op een goede manier te communiceren, hoe ik kan praten over wat niet goed voelt van binnen.”
Cursus in verschillende talen
Esther ziet Gods leiding in het ontwikkelen van de cursus. “De juiste mensen kwamen op ons pad als meelezers. Ik zie wat er gebeurt in levens van de deelnemers. En dankzij een fonds kunnen we de cursus ook breder beschikbaar stellen. De cursus is sinds kort verkrijgbaar in boekvorm en in verschillende talen: Nederlands, Engels, Oekraïens en Russisch. Aan een uitgave in het Farsi, Chinees en Arabisch wordt gewerkt. (Migranten)kerken kunnen de cursus gebruiken voor hun gemeenteleden en soms doen ook mensen zonder kerkelijke achtergrond mee.”
“Mijn droom is dat heel veel vrouwen hierdoor meer vrijheid ervaren. Dat zij samen met God stappen zetten richting genezing en herstel, dat ze meer tot hun doel komen als dochter van God.”
Ga naar https://freedomfocuscourse.com/ voor meer informatie over de cursus.