Esther en Esther aan de kook; een podcast over de Joodse keuken

Esther Porcelijn is columnist en werkzaam in de kunsteducatie. Voor Joods bij de EO presenteerde ze in 2020 het programma Vraag het een rabbijn. In een gloednieuwe kookpodcast stelt ze Esther Erwteman vragen over de Joodse gemeenschap en de geschiedenis van het jodendom en bespreken ze verschillende recepten.

Esther Porcelijn: “Ik kende de Joodse keuken voor de podcast nog niet zo goed. Die interesse is veel meer tot uiting gekomen door mijn gesprekken met Esther Erwteman. Ik kende alleen de heel traditionele gerechten en niet de keuken van nu. Esther is veel traditioneler dan onze familie. Voor mijn familie gaat het jodendom vooral over de cultuur, we zijn seculier zoals de meerderheid van de joden in Nederland.” 

Belangrijke pijlers

Esther Erwteman groeide op in een religieus Joods gezin en heeft een sterk gevoel voor Joodse identiteit ontwikkeld. “Ik ben Joods. Dat is geen hobby, het is wie ik ben. Vanuit huis heb ik een paar belangrijke pijlers meegekregen. Leer veel, zorg dat je kennis hebt over verschillende onderwerpen, denk over veel dingen goed na zodat je het ook begrijpt en weet wat je kiest.

En als je weet dat er een synagoge is, dan ga je er ook heen. Ik grap weleens ‘Orthoprax’ in plaats van orthodox, want als je mijn vader zou vragen wat hij van God vindt, zou hij zeggen dat hij daar geen tijd voor heeft. Hij moet eerst zorgen dat er gebeden kan worden in de synagoge. Hij heeft een gemeenschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel. Er zijn namelijk tien mannen nodig om een gebed uit te kunnen spreken. Dat vindt hij erg belangrijk.”

Omdat de vrouwen verschillend in hun geloof staan, levert deze kookpodcast leuke gesprekken op. Volgens Esther Porcelijn belooft het vooral een heel vrolijke podcast te worden. “We houden beiden van het ‘vrolijke jodendom’ en bespreken op een luchtige manier verschillende onderwerpen. Wat typeert bijvoorbeeld de Joodse keuken? Wat is koosjer eten? Wat is de geschiedenis van hummus? En in hoeverre heb je als Jood te maken met vooroordelen? Ik merk dat mensen vaak voorzichtig met Joden omgaan: ze zijn bang dat je breekt als een porseleinen kopje. Je bent voor sommigen iets uit het verleden, ze hebben dan bijvoorbeeld een documentaire over de oorlog gezien. Wij gaan hierover in gesprek en proberen het jodendom op een prettige manier levend te houden, we brengen nuance aan en zijn kritisch.”

De vegetarische Joodse keuken

Esther Erwteman deelt in elke uitzending van Esther en Esther aan de kook een Joods vegetarisch recept. Best bijzonder, want vroeger had ze geen interesse in koken. “Dit veranderde toen ik voor mijn werk verschillende landen bezocht. Ik ben altijd op zoek naar Joodse tradities en merkte toen dat iedere lokale Joodse gemeenschap haar eigen manieren heeft om gerechten te bereiden. Daardoor is de Joodse keuken in elk land weer anders. In India maakte ik voor het eerst kennis met de vegetarische Joodse keuken. Dat was een verademing voor mij, want ik vind vlees echt niet lekker. Ik ging me in hun recepten verdiepen en maakte het thuis. In die tijd begon ik echt van koken te houden. In 2016 startte ik een vegetarische Joodse kookstudio in Amsterdam. Ik kook nu maandelijks voor zo’n 250 gasten en geef workshops. Ik vind het heerlijk om te doen. En weet je wat ik zo mooi vind? Het is goed wanneer islamitische vrouwen, christenen en joden elkaar ergens halverwege ontmoeten en vinden. Samen eten was in elk land dat ik bezocht hetgeen dat ze verbond.”

Vóór de podcast kenden Esther en Esther elkaar niet. Esther Porcelijn: “Het was de bedoeling dat ik de vragen stelde, maar je merkt soms dat de rollen even worden omgedraaid. Esther en ik hadden direct een enorme klik en je zult merken dat we het samen vooral erg gezellig hebben.”

Bekijk hier nog meer mooie podcasts

Beeld: Willem-Jan de Bruin

Beluister de eerste aflevering van Esther en Esther aan de kook: