Elvira’s dochter werd neer­ge­scho­ten tijdens Utrechtse tramaanslag

Eline Doggen vertelde onlangs haar verhaal in het online EO-programma Wonder. Die bewuste voorjaarsdag gaat ze met de tram, vanwege het onstuimige weer. Na overleg met haar toenmalige vriend laat ze de fiets thuis. Het stel woont net drie weken in een appartement in Utrecht. Nietsvermoedend stapt Eline bij het 24 Oktoberplein in Utrecht op de tram richting de universiteit. Een paar minuten later ligt ze op het asfalt en wordt ze voor dood achtergelaten door schutter Gökmen Tanis die haar heeft neerschoten tijdens een vluchtpoging. Dit verschrikkelijke nieuws bereikt moeder Elvira en zus Amy.  

Bewuste telefoontje

Elvira: “Toen ik werd gebeld vroeg Elines toenmalige vriend of ik wist waar Eline was, want ‘er is een aanslag geweest in de tram' en Eline heeft vandaag de tram genomen’. Ik vroeg: ‘Waar heb je het over?’ Ik was helemaal van de kaart. Mijn zus probeerde me nog te sussen met ‘ze zal wel op school zitten.’ Ik belde Eline direct, maar kreeg geen gehoor. Ik sprak haar antwoordapparaat in: ‘Bel me terug, want ik ben in paniek. Er wordt geschoten in Utrecht, dus neem die telefoon op!’. Geen respons. Niemand wist waar Eline was. Eline is een trouwe hond, die reageert altijd direct als ik bel, dus ik wist meteen: dit is niet goed, het klopt niet. Het was  een onderbuikgevoel. Toen moesten we nog helemaal terug naar huis lopen vanaf het tuincentrum. Nou, dat duurde een eeuwigheid voor m’n gevoel.” 

“Op een gegeven moment was er een foto van het incident in omloop en die kreeg ik via via te zien. Het was Eline. Om haar heen stonden drie mensen en ik dacht: wat doen ze? Praten ze met haar of kijken ze naar haar lichaam? Ik kon niks uit de foto opmaken.” Ook Elines zus Amy hoort van de aanslag waar haar zus bij betrokken is. “Op dat moment was ik op school in Utrecht, maar ik ging direct richting het Oktoberplein, want ik wist waar dat was. Misschien was Eline wel gewoon opgevangen door de politie, omdat ze het had gezien, dacht ik nog. Ik hoopte dat ze gewoon een omstander was geweest. Maar eigenlijk wist ik wel beter. Ik had haar eerder die dag gebeld om te vragen of ik bij haar kon chillen in haar appartement, maar ze reageerde nergens op. Ik nam een sprintje naar het plein en werd halverwege teruggeroepen door een man. Die zei dat de schutter nog ergens rondliep en dat ik terug naar school moest gaan of ergens schuilen. Op een gegeven moment belde mijn tante: ‘Amy, je wordt nu opgehaald, want Eline is in het ziekenhuis.’ Het was een rommelig telefoontje, want de verbinding verbrak de hele tijd. Waarschijnlijk was het netwerk overbelast. Als je zo’n telefoontje krijgt, stort je wereld in.” 

In levensgevaar

“Mijn moeder was al in het ziekenhuis toen ik aankwam. Ze herhaalde steeds dezelfde zinnen: ‘Ik wil Eline zien. Waar is mijn dochter? Ze is onder dat laken.’ Dus ik dacht gelijk: Eline is er niet meer. We hebben toen heel lang moeten wachten, samen met andere mensen die in dezelfde situatie zaten. Na een tijdje besefte ik dat het foute boel was wanneer een dokter in stilte naar iemand toe kwam. Mensen begonnen dan te huilen en te schreeuwen. Toen een dokter op een gegeven moment hard onze naam door de gang riep, ‘Familie van Eline Doggen’, dacht ik: oké, Eline leeft nog.” Elvira “Ik zat in een soort roes. Ik weet wel dat ik een vrouw op de grond zag schreeuwen. En er liep een man rond met een clipboard. Ik weet niet of het een arts was. De politie was er ook. We kwamen in een kamer en daar waren een stuk of drie, vier chirurgen. Die waren zelf ook erg aangeslagen, dat weet ik nog wel. Ze zeiden: ‘We hebben onze best gedaan en nu is het aan haar. We gaan het zien.’ En toen zei ik: ‘Van uur tot uur?’ ‘Nee mevrouw, van minuut tot minuut.’ Nou, dan weet je wel hoe laat het is. Eline had heel veel bloed verloren en haar situatie was verschrikkelijk kritiek. De moed zakt je dan wel in de schoenen en toen hadden we Eline zelf nog steeds niet gezien.” 

Uren wachten

“We hebben nog heel lang in onzekerheid gezeten”, vervolgt Elvira “Ik werk zelf in de zorg, dus ik weet dat iemand die zo zwaargewond is altijd in coma wordt gehouden. Er werd gezegd dat de kans groot was dat ze ging sterven, maar zo’n boodschap komt niet echt binnen. Het is als een soort droom. Een hele slechte dan, een nachtmerrie. Je bent natuurlijk helemaal in shock.” Amy: “Wij zaten daar in het ziekenhuis en je hoorde alleen maar gillen en schreeuwen van mensen die dierbaren waren verloren. Ze hadden broodjes en drinken neergezet voor ons, maar je bent daar totaal niet op gefocust.” Elvira: “Ik wilde alleen maar weten waar mijn kind was op dat moment. Hoe lang hebben we gewacht? Een uurtje of twee, drie? Die uren waren een hel.”  

Fitness freak

“Uiteindelijk mochten we Eline zien. Ze lag onder een witte deken, want ze was heel koud geworden omdat ze zoveel bloed was verloren. Van bovenaf leek het alsof ze sliep. We zeiden nog tegen elkaar: ‘Nou, als ze zichzelf kon zien!’ Eline is echt een fitnessfreak en haar gezicht was twee keer zo groot. Ze was helemaal opgeblazen. Ik heb daar geen foto’s van gemaakt, want ik dacht: stel dat ze overlijdt, dan zit ik met die foto’s. Daar wil ik dan helemaal niet aan herinnerd worden. Maar ik wist ook: als Eline wel wakker wordt, dan wil ze alles weten. Haar toenmalige vriend heeft dus wel foto’s gemaakt. Ik geloof dat ik drie nachten niet geslapen heb en alleen maar naast haar heb gezeten terwijl ik de monitor angstvallig in de gaten hield.  

Vijftien jaar geleden verloor ik mijn man, maar dit sloeg alles: dit ging om mijn kind. Je hebt dat kind gedragen, letterlijk en figuurlijk, onder je hart. Het is je eigen vlees en bloed, je dierbaarste bezit. Het is gewoon niet natuurlijk om je kind te overleven. Er zijn genoeg mensen die het niet meer kunnen navertellen. Maar godzijdank Eline wel.” 

Vrij als een vogel

Amy: “Mijn moeder was vooral boos om wat er was gebeurd. Dan liep ze in die ziekenhuisgang te schreeuwen of te huilen. Het ergste dat e riep, was: ‘Als Eline er niet meer is, wil ik er ook niet meer zijn!’ Dat vond ik best wel vervelend om te horen als andere dochter. Maar ik probeerde rustig te blijven. Pas in de avond, als ik alleen met Eline was, huilde ik heel hard, want je moet het toch kwijt, maar dat wilde ik liever alleen met haar doen. Dan had ik één oortje in en de andere legde ik bij Eline en dan luisterden we als het ware samen muziek.” Amy probeert een traan weg te wrijven. De tattoo op haar arm is ineens duidelijk zichtbaar. Het zijn twee narcissen die staan voor nieuw leven, met de songtekst ‘Bird set free’. Het is Elines handschrift. “Het was het eerste nummer dat ik hoorde toen ik naast haar ziekenhuisbed zat en toevallig sloeg die tekst op Eline. Dat ze werd neergeslagen, maar dat ze nu weer vrij is als een vogel.”