Een kleine paasliturgie: breng de paasnacht wakend door

In de donkere kerk wachten mensen gespannen af, een onaangestoken kaars in de hand. Het is duister en stil. Dan verschijnt een flakkerend lichtje, een brandende kaars. Degene die hem draagt, steekt de kaars aan van iemand achterin de kerk. Die geeft het licht door, en langzaam wordt de kerk verlicht door brandende kaarsen.

Paasliturgie

Veel kerken luiden op deze manier de paasmorgen in, om te vieren dat het licht wint van het duister. Visie daagt u uit hetzelfde doen: stil te staan bij het duister, de schemer en het licht, om zo Pasen intensief te beleven. Deze kleine liturgie kan daarbij helpen; u kunt hem samen volgen, of alleen, in de Paasnacht of op een ander moment.

Het donker

(in de Paasnacht: rond 6.30 uur, als het nog donker is)

Nodig:

• één kaars
• een stapel stenen
• een dikke, zwarte stift
• een donkere ruimte
• iets om muziek op af te spelen 

Zorg voor een donkere kamer, waarin het licht van één kaars afkomstig is. Laat één iemand de lezing doen.

Lees Psalm 13  

Hoe lang nog Heer, zult U mij vergeten,
hoe lang nog verbergt U voor mij Uw gelaat?
Hoe lang nog wordt mijn ziel gekweld door zorgen
en mijn hart door verdriet overstelpt, dag aan dag?
Hoe lang nog houdt mijn vijand de overhand?

Zie mij, antwoord mij, HEER, mijn God!
Verlicht mijn ogen, dat ik niet in doodslaap wegzink.
Laat mijn vijand niet roepen: 'Ik heb hem verslagen,'
mijn belagers niet juichen omdat ik bezwijk.

Ik vertrouw op Uw liefde:
mijn hart zal juichen omdat U redding brengt,
ik zal zingen voor de HEER, Hij heeft mij geholpen.

God waar bent U?

Waar en wanneer ervoer u Gods afwezigheid in uw leven? Wat zijn donkere plekken in uw bestaan? Schrijf dit op de stenen en stapel ze op bij de kaars, als een gebed aan God: waar bent U?

Wees een moment stil. Sta stil bij de eenzaamheid van Jezus aan het kruis.

Brian Doerksen: Psalm 13

Luister nog eens naar Psalm 13, zoals het gezongen word door Brian Doerksen. Bid mee met de vraag waar God is, en geloof met de Psalmdichter dat God redding geeft. 

Dittricht Bonhoeffer: citaat

Om het donker mee in te gaan, een citaat van Dittricht Bonhoeffer: 'Geloof krijgen we van God slechts zoveel als we voor vandaag nodig hebben.'

De schemer

(In de Paasnacht: rond 6.45, als de schemering begint)

Schemering is de belofte van een nieuwe dag, de eerste sporen van de overwinning van het licht op het duister. Het is de periode van hoop. In de schemer liepen de vrouwen naar het graf van Jezus, om zijn lichaam te verzorgen. Zonder dat ze het wisten, waren ze uit het donker op weg naar een heel nieuw begin.

Nodig:

• per persoon één kaars
• iets om muziek af te spelen

Zorg dat één kaars aangestoken is, en dat iedereen een kaars bij zich houdt.

Bijbel lezen:

Iemand leest Romeinen 8: 22-25 voor:
“Wij weten dat de hele schepping nog als in barensweeën zucht en lijdt. En dat niet alleen, ook wijzelf, die als voorschot de Geest hebben ontvangen, ook wij zuchten in onszelf in afwachting van de openbaring dat we kinderen van God zijn, de verlossing van ons sterfelijk bestaan. In deze hoop zijn we gered. Als we echter nu al zouden zien waarop we hopen, zou het geen hoop meer zijn.”

Moment van stilte

We hopen op een nieuwe morgen, op nieuw licht. En we zien de eerste sporen daarvan: het donker wijkt, we zien plekjes licht in onze omgeving, in ons leven. Wees een moment stil en denk aan sporen van hoop in jouw omgeving. Waar zie jij licht doorbreken? Waar zie jij Gods Koninkrijk een beetje vorm krijgen?

Steek één voor één je kaars aan bij de brandende kaars en vertel daarbij waar jij net aan dacht. Blijf in een kring staan, zodat je in elkaars licht staat.

Luisteren
De vrouwen kwamen in de schemering bij het graf, en ontdekten: het graf is leeg. De schemering bleek écht het begin van een nieuwe dag. Denk daaraan terwijl je luistert naar het lied 'Tot je me ziet' van Jedi Noordegraaf.

Dittrich Bonhoeffer: Door goede machten trouw en stil omgeven:

In goede machten liefderijk geborgen
verwachten wij getroost wat komen mag.
God is met ons des avonds en des morgens,
is zeker met ons elke nieuwe dag.

Het licht

(In de Paasnacht: vanaf 7.20 uur, als de zon opkomt)

De zon komt op, het duister is overwonnen. Niet alleen vandaag, maar voor altijd: toen Jezus opstond uit het graf, gaf hij daarmee het bewijs dat Zijn Koninkrijk wint. Hij liet de dood achter zich en gaf ons een voorproefje van onze toekomst: eeuwig, heerlijk leven. Dat moet gevierd worden!

Nodig: 

• een fles champagne (of een andere feestelijke drank)
• een feestelijk ontbijt, al dan niet in een picknickmand   

Zonsopgang

Ga naar een plek waar je de zonsopgang kunt zien; neem je champagne en het feestelijke ontbijt mee (en zorg dat je warm aangekleed bent, want waarschijnlijk is het koud). Als het slecht weer is: maak je huis feestelijk, hang slingers op, dek de tafel zo mooi mogelijk: zorg dat de zon in huis opgaat en zet kaarsen op tafel (niet aangestoken). 

Bijbel lezen:

Terwijl de eerste zonnestralen boven de horizon verschijnen (of je de kaarsen op tafel aansteekt). Schenk de glazen vol terwijl iemand 1 Korinthiërs 15: 20-22 voorleest:
“Maar Christus is werkelijk uit de dood opgewekt, al de eerste van de gestorvenen. Zoals de dood er is gekomen door een mens, zo is ook de opstanding uit de dood er gekomen door een mens. Zoals wij door Adam allen sterven, zo zullen wij door Christus allen levend worden gemaakt.” 

Proosten!

Hef samen het glas en proost:
'De Heer is waarlijk opgestaan! Halleluja!' 

Geniet samen van de zonsopgang en/of een heerlijk ontbijt en vier het leven. Waarom? In de woorden van theoloog N.T. Wright in zijn boek Verrast door hoop:
"Pasen gaat over de wilde verrukking van Gods creatieve kracht; het past misschien niet erg bij ons, maar we zouden op z’n minst ‘halleluja’ moeten schreeuwen in plaats van mompelen. (…) Het zou een achtdaags festival moeten zijn, met champagne na het morgengebed, of misschien zelfs ervoor, met hopen halleluja's en extra gezangen en spectaculaire liederen. Is het gek dat mensen er moeite mee hebben om in de opstanding te geloven, als wij niet eens onze hoed in de lucht gooien? Is het gek dat we moeite hebben de opstanding te leven, als we het niet uitbundig vieren in onze liturgie?"

Een paar ideeën daarbij:

• Zing wat paasliederen
• Luister feestelijke liedjes (zie de Spotify-lijst hieronder)
• Deel met elkaar vreugdevolle dingen in het leven.
• Neem de stenen die je hebt beschreven (zie de 'nacht'-liturgie) en gooi ze in een sloot of begraaf ze: zo belooft Jezus onze duisternis ooit teniet te doen
• Gebruik je creativiteit. Vier! Leef! Geniet! 

Afsluiten met gebed

Sluit de maaltijd af met een gebed. Dank God voor nieuw licht, voor de opstanding van Jezus. Bidt of Hij snel terugkomt en de belofte van de opstanding volledig maakt.