Een eerlijk gesprek over de overgang

Toen Esther op haar vijftigste nacht na nacht niet kon slapen door onrustige benen, had ze nog niet door dat ze in de overgang zit. ’s Morgens werd ze wakker met dikke handen en voeten. En na een lange tijd van slapeloze nachten, werd haar menstruatie onregelmatig. Toen had ze pas door dat haar lichaam aan het veranderen was. Esther: “Op een gegeven moment kwam mijn menstruatie onregelmatig, terwijl ik voorheen altijd heel regelmatig ongesteld werd. Na een paar negatieve zwangerschapstesten wist ik dat ik de overgang in ging.” Daarnaast kwam er nog eens bij dat Esther zoveel last had van ochtendmisselijkheid, dat ze haar huisarts opbelde: “Ik ben zes keer zwanger geweest en ben nooit misselijk geweest, dus ik kende het totaal niet. De huisarts vertelde me dat de misselijkheid waarschijnlijk door de overgang kwam. Mijn dikke handen en voeten bleken ook veroorzaakt te worden door opvliegers, de meeste vrouwen zweten dit ’s nachts eruit, mijn lichaam hield het vocht vast.”

Esther tobde met felle stemmingswisselingen: “Ik ben bekend met depressiviteit, dat heb ik vroeger gehad. Wat ik toen voelde begon er weer op te lijken. De hele dag door voelde ik me op het ene moment helemaal hoog en vervolgens echt aarde-diep.” Daarnaast voelt ze zich ook onzekerder en aarzelt ze meer. Het lag haar zwaar op de maag toen ze erachter kwam dat de vrouwen om haar heen de overgang allemaal anders ervaarden: “Een goeie vriendin heeft dezelfde leeftijd als ik, maar toen ik mijn overgangsproblemen met haar besprak herkende ze die helemaal niet. Zij had geen klachten. Ik kom uit een groot gezin met veel zussen, waarvan de een veel last heeft en de ander weer niet. Mijn moeder is overleden, dus aan haar kon ik ook niet vragen wat ‘normaal’ was, ik moest het zelf uitzoeken.”

Gezinsleven

Naast dat de klachten heel naar zijn voor Esther zelf, hebben ze ook veel invloed op haar man en kinderen. Ze heeft zes kinderen, in de leeftijd van 12 tot 33 jaar, waarvan de jongste twee nog thuis wonen. “Er zit nogal een leeftijdsverschil tussen onze kinderen. We hebben twee nakomertjes gehad waar we heel blij mee zijn, maar de opvoeding is wel lastiger geworden. Doordat ik erg prikkelbaar en vermoeid kan zijn, zie ik een hoop dingen niet meer zitten, klussen die ik prima kon doen voor de overgang.” Volgens Esther wordt het er niet makkelijker op dat het twee jongens zijn: “Mijn stemmingswisselingen zijn erg vervelend voor mijn twee zonen. Het zijn toch allemaal vrouwendingetjes waar je mee zit, maar ik probeer wel open te zijn waar mama allemaal last van heeft.”

Relatie

Esther is dankbaar voor haar man, maar zegt eerlijk dat hun relatie ook onder de overgang lijdt: “Hij is een heel stabiel figuur, nooit last gehad van depressiviteit en hij kan een hoop dingen aan, dat is echt geweldig. Daarentegen kan ik juist heel erg tobben met emotionele periodes, en het is soms lastig om over te brengen hoe dat voelt.”

Daarnaast verstoort de overgang ook het intieme gedeelte van de relatie, vertelt Esther: “Je bent zo ontzettend bezig met jezelf, als ik bijvoorbeeld een opvlieger heb, dan is de behoefte aan aanraking anders. Het fysieke aspect wordt veel lastiger.”

Belemmering in dagelijks leven

Esther vertelt hoe de overgang een belemmering vormt in haar dagelijkse leven. “We zijn laatst verhuisd, daar kwam een grote verbouwing bij kijken, al mijn energie – waar ik al zo weinig van had - ging daar heen. Extra energie opbrengen voor de kinderen ging erg moeizaam.”

Daarnaast kampt Esther door de overgang met haar gewicht, dit helpt al helemaal niet met haar humeur en eigenwaarde. “Ik ben aangekomen in de overgang, en afvallen is héél moeilijk op het moment. Je lijf is zo aan het strijden. Hormonen die je lichaam vanaf je dertiende heeft zitten aanmaken, die vallen weg, en daar wordt vervanging voor gezocht. Het zijn kilo’s die ik liever niet wil hebben, ze mogen er wel weer af van mij.”

Wat Esther ook als een groot nadeel ervaart is dat ze niet aan de slag kan met de opleiding om coach te worden. Ze is vrijwilliger bij de christelijke vrouwenorganisatie Move Your Mountain, en ze zou graag zelf als vrouwencoach vrouwen willen inspireren en toerusten. De overgang houdt haar tegen: “Ik ben nog te veel bezig met de overgang, zo hebben emotionele situaties grote invloed op mijn lichaam. Fysiek gaat het dan gelijk niet goed.”

Hulp

Een vriendin van Esther raadde haar aan om met een overgangsconsulente te praten. De huisarts heeft haar vervolgens doorverwezen naar een consulente. “Het was een vrouwelijke consulente die goed was opgeleid en alles kon uitleggen over mijn overgangsperikelen. Ten eerste is het al heel fijn dat je je verhaal kwijt kan. Om te horen dat ik niet gek was, het begrip en de bevestiging dat alles waar ik last van had bij de overgang hoorde, ondersteunde mij al heel erg.”

Nadat de consulente haar klachten en behoeften aanhoorde, schreef ze aan de hand daarvan supplementen voor. Tegen de stemmingswisselingen kreeg Esther tryptofaan, salvia (salie) voor haar opvliegers en magnesium voor haar onrustige benen en nachtrust.

Hoe gaat het nu? “Stukken beter! Ik slaap beter en mijn benen zijn rustiger. De opvliegers zijn er nog wel, maar veel milder dan eerst. En het belangrijkste: mijn stemmingswisselingen zijn zo goed als weg. Dat is echt top!” Gesprekken met consulenten worden bij de meeste verzekeraars gedekt, de supplementen moet je wel vaak zelf voor betalen, maar voor Esther was dat het helemaal waard.

Esther heeft ook een manier gevonden die helpt in de relatie met haar man: “Ik bespreek mijn klachten met mijn man, we laten elkaar weten waar we last van hebben. Als ik het zelf niet goed kan verwoorden, is het fijn om het te laten lezen. Boeken geven veel verheldering.’’

Esther: “Voor de vrouwen die net in de overgang komen of veel last hebben van dezelfde soort klachten: je bent niet gek! Dat is echt iets wat vrouwen meer mogen beseffen. Laat je ook vooral niet door je huisarts met een kluitje in het riet sturen, een ‘Ja, dat hoort erbij’ helpt niet. Er zijn mensen die je echt kunnen helpen. Met voeding kan je ook heel aardig wat doen. Bepaalde producten die je beter kan vermijden om opvliegers tegen te gaan zijn koffie, alcohol en dergelijke. Zo zijn er nog veel meer tips die je bijvoorbeeld online kan vinden.”

Lees ook de serie over de overgang van onze eigen redacteur: 'Marlies Menopauzeert'.