Documentaire 'Big Little Journeys': kleine dieren, grote avonturen

De reis begint met een piepklein schildpadje in Canada. Zijn moeder heeft een ongebruikelijke nestelplek uitgezocht, naast Highway 60 in Algonquin Provincial Park. Nog maar net uit het ei, staat ze voor haar eerste grote beproeving: het oversteken van een snelweg. Haar doel is een meer, waar ze de rest van haar leven zal doorbrengen. Maar haar tocht wordt bemoeilijkt door snelle vrachtwagens en hongerige roofdieren. Aan de andere kant van de snelweg ligt een enorm bosgebied. Als je zo klein bent, kom je maar langzaam vooruit. En als de nacht valt, is het schildpadje op zichzelf aangewezen.

Schattig aapje

Van de Canadese bossen gaan we naar de boomtoppen van Zuid-Afrika. Hier volgen we een jonge gagolo, een schattig aapje dat verstoten is door zijn familie. Alleen, in onbekend gebied, moet hij vertrouwen op zijn instincten. Terwijl hij aan het eten is, wordt hij beslopen door een genetkat, een van de weinige roofdieren die behendig genoeg zijn om hoog in de bomen een gagolo te pakken te krijgen. De enorme sprongen van het aapje, soms wel dertig keer zijn lichaamslengte, leveren indrukwekkende beelden op.

Zoektocht naar voedsel

In Taiwan zien we de pangolin. Dit is een heel bijzonder dier, bedekt met schubben, die hem beschermen tegen vijanden. Tijdens zijn zoektocht naar voedsel komt hij terecht in een vreemd bamboewoud. Het landschap is onherbergzaam, maar zijn instinct stuurt hem verder. Intussen doet een familie goudkopleeuwaapjes in Brazilië hetzelfde, maar hun uitdaging is anders. Door de steeds kleiner wordende regenwouden worden ze gedwongen hun vertrouwde leefgebied achter zich te laten.

Veranderend regenwoud

Hun reis brengt hen naar nieuwe gebieden, waar ze moeten concurreren met andere dieren. Terwijl ze op zoek gaan naar voedsel voor hun pasgeboren tweeling, balanceren ze tussen overleven en het vinden van een veilige plek. De interactie tussen deze dieren en hun omgeving benadrukt niet alleen hun kwetsbaarheid, maar ook hun onmisbare rol in het ecosysteem. “Met radiosignalen volgden we deze goudkopleeuwaapjes”, vertelt dr. Joanison Vicente, conservatie-wetenschapper bij het Almada Mata Atlântica-project. “Zo konden we zien hoe de apen zich aanpassen aan een veranderend regenwoud.”

Verrassende strategie

In Madagaskar wordt een kameleon geboren, niet groter dan een lucifer. Haar hele leven – en dat duurt maar een paar maanden – is een race tegen de klok. Ze moet groeien, een partner vinden en eieren leggen voordat haar tijd om is. Tijdens haar tocht klimt ze door de boomtoppen, maar als ze wordt bedreigd door een slang, zien we een verrassende strategie: ze laat zich vallen en ontsnapt.

Een even indrukwekkend verhaal ontvouwt zich in de Schotse Hooglanden. Hier probeert een woelrat een nieuw thuis te vinden omdat haar vorige onderkomen niet langer veilig is. Ze trotseert rivieren, watervallen en bergen om een plek te bereiken waar ze haar jongen kan grootbrengen. Het laat zien hoe zelfs de kleinste dieren grootse daden kunnen verrichten.

Spannend en avontuurlijk

“Big Little Journeys is een ode aan de grootsheid en kracht van piepkleine dieren”, vertelt Jenny Brinksma, coördinator natuurprogrammering bij de EO. “De verhalen zijn spannend en avontuurlijk, soms ontroerend, maar altijd inspirerend. Het nodigt uit om na te denken over onze rol als rent-meesters van deze aarde. Hoe gaan we om met de natuur, en hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze kleine wonderen blijven bestaan?”