Verdachten opgepakt in El Salvador
Is de zaak na 40 jaar eindelijk opgehelderd?
De IKON-journalisten Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag waren in 1982 in El Salvador voor een reportage over de gewelddadige burgeroorlog. Toen ze in guerrillagebied probeerden te komen, werden ze door militairen van het regeringsleger opgewacht en doodgeschoten. Op 16 oktober 2022 zijn de daders opgepakt. Is hiermee deze zaak echt opgelost?
NIEUWS: OPGEPAKT
Na 40 (!) jaar zijn de verdachten van de moord op de IKON-journalisten El Salvador opgepakt.
In El Salvador zijn voor het eerst verdachten opgepakt voor de moord op vier Nederlandse IKON-journalisten in 1982. Het zijn volgens tv-programma Zembla de hoogbejaarde oud-minister van Defensie Guillermo Garcia en kolonel Francisco Antonio Morán, oud-directeur van een speciale politiedienst.
De oud-minister woonde tot begin 2016 in de Verenigde Staten. Toen werd hij het land uit gezet vanwege betrokkenheid bij mensenrechtenschendingen in El Salvador. De twee verdachten worden morgen voorgeleid bij de rechter in de stad Chalatenango.
Wat ging er aan vooraf?
Documentaire In koelen bloede
Op 17 maart 2022 was het 40 jaar geleden dat de vier IKON journalisten vermoord werden in El Salvador. Zembla zendt de documentaire In koelen bloede, 40 jaar straffeloosheid uit.
Kijk 'In Koelen Bloede, 40 jaar straffeloosheid' terug via NPO Start
Lees ook het artikel van Villamedia hier over: 40 jaar na de moord op IKON-journalisten in El Salvador: ‘Je bent als journalist nooit schuldig aan je eigen dood’.
Het lijkt zo lang geleden maar helaas is de moord van de Nederlandse journalisten in El Salvador actueler dan ooit. De persvrijheid van journalisten staat anno 2022 wereldwijd onder druk. Al jarenlang is er aandacht voor deze onopgeloste moordzaak:
Zembla
BNNVARA programma ZEMBLA vindt het brein achter moord op IKON-journalisten in 2018. ZEMBLA heeft de verblijfplaats ontdekt van de Salvadoraanse kolonel die in 1982 de moord op vier Nederlandse IKON-journalisten beraamde. De kolonel, Mario Reyes Mena, verlaat twee jaar na de moord El Salvador. Hij is nooit vervolgd. ZEMBLA ontdekt dat de kolonel sinds 1984 in de Verenigde Staten woont en confronteert hem in zijn woonplaats.De IKON-journalisten Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag zijn in 1982 in El Salvador voor een reportage over de gewelddadige burgeroorlog. Ze willen een portret maken van een gezin in de stad en een gezin in het guerrillagebied. Op 17 maart 1982 vertrekken zij naar de rebellen. Als ze daar aankomen lopen ze in een hinderlaag van het Salvadoraanse leger. Ze worden alle vier doodgeschoten.
Saskia ter Laag in Het Vermoeden
Op 17 maart 1982 werden vier journalisten van de IKON door een doodseskader van het Salvadoraanse leger vermoord. Saskia ter Laag is dan 21 jaar. Haar broer Hans is de jongste van het team. De wereldwijde verontwaardiging en de daaruit voortvloeiende media-aandacht is zo overweldigend dat veel direct betrokkenen nauwelijks toekomen aan rouwverwerking. Voor Saskia ter Laag (1960) verdwijnt het verwerken van het verdriet om het verlies van haar broer steeds verder naar de achtergrond. Het helpt niet dat haar familieleden onderling, maar ook de families van de omgebrachte journalisten met elkaar en met de IKON als opdrachtgever, in conflict zijn over verantwoordelijkheid en schuldvraag.
Op een symposium in 2007 over geëngageerde journalistiek, 25 jaar na de moord, blijkt dat de boosheid nog niet aan kracht heeft ingeboet. Bij Ter Laag groeit het verlangen om haar broer, zoals zij hem kent, voor het voetlicht te brengen. Dat resulteert uiteindelijk in het boek 'Niet meer stil' dat begin dit jaar verschijnt. Hierin beschrijft zij haar eigen familiegeschiedenis zoals zij die heeft beleefd, schetst zij een beeld van haar broer zoals zij hem ziet en verwerkt zij gesprekken die zij met direct betrokkenen heeft gevoerd over het drama van 1982. De dierbare tekst van Saskia ter Laag is een fragment uit The Chosen van Chaim Potok. Deze tekst is haar op het lijf geschreven en brengt dan ook grote ontroering teweeg.
Kijk de aflevering van Het Vermoeden
Annemiek Schrijver praat met gasten van verschillende levensbeschouwelijke achtergronden uit kerk, samenleving, politiek en cultuur.
NOS
De NOS schreef het artikel 'Sociale media van dochters leidden Zembla naar brein 'IKON-moorden'. Een artikel uit 2018 waarin je leest hoe de 'opdrachtgever' op de moord nooit werd vervolgd en niemand wist meer waar hij woonde. Tot 36 jaar later. Televisieprogramma Zembla dook opnieuw in de zaak, ontdekte zijn verblijfplaats en zocht de man op.
