Een Montessori-opvoeding: waarom zou je daarvoor kiezen?

Wat is de Montessorimethode, kun je een voorbeeld noemen van wat die inhoudt?

Simone Davies: “Montessori is een onderwijs- en opvoedmethode waarbij je als volwassene kijkt naar de interesse en behoefte van het kind. Binnen deze methode stimuleer je je kind om zelfstandig keuzes te maken, creatief te werken en in oplossingen te denken. Als ouder of leerkracht ondersteun je je kind in het zelfstandig uitvoeren van taken.

Een voorbeeld uit de praktijk: in mijn lesgroep laat ik de kinderen (meestal jonger dan 05 jaar) zelf crackers smeren en bananen snijden. Hierin ondersteun ik ze wel. Zo zijn de messen niet té scherp en zijn alle keukenspullen aanwezig om de gekozen taakjes zelfstandig uit te voeren. Ik heb twee kinderen en hen heb ik ook via de Montessorimethode opgevoed. Vroeger bakten mijn kinderen en ik veel samen. Ik liet ze zelfstandig werken aan de mooiste baksels. Zelf had ik een coachende rol en was ik op de achtergrond aanwezig om te helpen als het écht niet anders kon. Het gaat er binnen de Montessorimethode vooral om dat je je kind zelf laat nadenken over oplossingen.”

Wat zijn de vijf belangrijkste kenmerken van een Montessori-opvoeding?

“De samenwerking tussen de gezinsleden is binnen deze opvoedmethode belangrijk. Het groepsgevoel, grenzen respecteren en luisteren naar elkaar komen hier veel in terug.” Dit kenmerkt een Montessori opvoeding:

• Observeer en stimuleer: leer te kijken naar de interesses van je kind en probeer dit te stimuleren. Laten we bij het voorbeeld van bakken blijven: vind je kind bakken geweldig? Zorg dan dat je daar de spullen voor in huis hebt.

• Grijp alleen in als het écht niet anders kan: oplossingsgericht denken en creatief werken staan hoog in het vaandel binnen deze opvoedmethode. Een voorbeeld uit mijn eigen gezin: mijn dochter was aan het zingen tijdens het ontbijt en mijn zoon gaf aan daar last van te hebben. Ik wilde geen politieagentje spelen, dus heb ik eerst goed geobserveerd, ben ik op de achtergrond gebleven en heb ik afgewacht. Uiteindelijk hebben mijn kinderen samen een oplossing gevonden. Als kinderen écht ruzie hebben en het dreigt uit de hand te lopen, dan grijp ik natuurlijk in. Maar als er bijvoorbeeld ruzie is over wie als eerste met de speelgoedauto mag spelen, dan kijk ik eerst naar beiden kinderen en probeer ik hen te stimuleren om er samen uit te komen.

• Een stimulerende omgeving: kinderen moeten zelfstandig taken kunnen uitvoeren, dus zorg ervoor dat de omgeving daarop is ingericht. Voor alles een plek en een plek voor alles. Zorg ervoor dat er een kapstok is en een plek voor de schoenen, zodat je kind zelfstandig zijn jas op kan hangen en zijn schoenen op de juiste plek kan zetten.

• Leer het kind te accepteren zoals hij of zij is: niet elk kind leert op dezelfde manier en op hetzelfde tempo: sommige kinderen leren meer door met hun handen te werken en in beweging te zijn. En andere kinderen leren meer door met hun neus in de boeken te zitten.

• Stimuleer nieuwsgierigheid: ga in op de interesses van je kind. Houdt je kind van treinen? Ga dan eens naar een treinen museum. Zo kunnen jij en je kind op een andere manier leren dan via Google.

Wanneer weet jij als ouder of de Montessori-opvoeding en het Montessorionderwijs past bij jouw kind?

“Montessori past bij elk kind, maar niet bij elk gezin. Het past het beste bij ouders die wereldwijze, zelfstandige, bewuste en autonome kinderen willen. Vanaf het moment dat je een kind verwacht kun je het al kennis laten maken met een Montessori-opvoeding door liedjes te zingen, boekjes te lezen en je kind goed te observeren door aan je buik te voelen en te kijken hoe je kindje beweegt in je buik. Dit zorgt voor een goede samenwerking en hechting tussen jou en je kind. Haal daarnaast niet té veel speelgoed in huis, maar focus meer op de seizoenen. Bijvoorbeeld lekker spelen met de herfstbladeren of sneeuwpoppen maken. Geef je zelf het goede voorbeeld van de Montessori principes? Dan is je kind sneller geneigd om jouw voorbeeld te volgen. Kinderen merken meer van wat jij doet dan van wat jij zegt.”

Wat heb ik daar als ouder voor nodig?

“Je moet vooral jezelf goed leren kennen: weten waar jouw grenzen en wensen liggen en wat jij belangrijk vindt in het leven. Om een goede Montessori-opvoeder te zijn heb je géén materialen nodig. Wat je wél nodig hebt is meer tijd om connectie met je kind te maken en je kind écht goed te leren kennen in zijn of haar behoeftes en interesses. Om op de juiste manier met elkaar te communiceren, moet je moet niet alleen jezelf kennen, maar ook je overige gezinsleden. Als jij bijvoorbeeld heel moe bent, ga dan iets doen wat jou rust geeft, wandelen of even bidden, yoga of mediteren. En geef dat goede voorbeeld door aan je kind.”

Hoe kwam je op het spoor van het Montessori-gedachtegoed?

“Toen mijn twee kinderen zelf nog jong waren en wij op zoek waren naar scholen, viel het Montessorionderwijs mij positief op. Ik vind het mooi dat er wederzijds respect is tussen de leerkrachten en leerlingen, dat de leerlingen zelfstandig taken uitvoeren en dat het samenwerken zo centraal staat. Vanaf dat moment ben ik mij gaan verdiepen in Montessori en heb ik zelf ook de opleiding gevolgd om als Montessori-leerkracht te werken. Momenteel leid ik een ouder-kind groep, waar ik in een groep met twaalf gezinnen werk om al hun vragen te beantwoorden. Samen met hen bedenk ik hoe ze Montessori in hun eigen gezinsleven kunnen toepassen.”

En waarom trok het haar zo aan?

“Wat mij het meeste aanspreekt van het Montessorionderwijs is: het samenwerken binnen een groep- of gezin, het wederzijdse respect en het feit dat je als ouder en kind nooit bent uitgeleerd. Binnen mijn ervaringen met de Montessorimethode heb ik vooral gemerkt dat het meer plezier brengt en minder strijd, binnen je gezin. Je hebt meer tijd voor je kind, een ondersteunende rol op de achtergrond en daardoor heb je minder stress. Wat ik het allermooiste vind aan de Montessorimethode is, dat het centraal staat dat je van je kind en van zijn of haar interesses geniet. Dat het elke dag een cadeautje is dat jij daar als ouder een ondersteunende rol in mag spelen.”

Wie is Simone Davies

Simone Davies is directrice van de Jacaranda Tree Montessori. Hier werkt deze moeder van twee kinderen met andere families samen om te kijken hoe zij de Montessoriprincipes in hun eigen leven kunnen toepassen. Ze werkt als Montessori leerkracht en werkt met jonge kinderen en hun ouders om het beste in hen naar boven te halen. Ze leidt ouder-kind groepen, geeft ouderschapsworkshops en is auteur van de volgende boeken: ‘De Montessoribaby’, ‘Het Montessorikind’ en ‘Montessori voor thuis’. Alle boeken zijn uitgegeven door Uitgeverij Brandt.