Cor­res­pon­dent Lia van Bekhoven:

Het is maandagmorgen. Over drie dagen zal Boris Johnson onder grote druk zijn aftreden aankondigen. Londen toont zich vanochtend op zijn best: een stralende zon met witte wattenwolken aan een knalblauwe hemel. Na een ritje vanuit het noordelijke Cricklewood en een stevige voettocht steken we de Thames over in Richmond upon Thames. Lia van Bekhoven (1953) wilde graag afspreken in het deel van Londen waar ze al tientallen jaren woont, de groene wijk St. Margarets. “Een dorp in de stad. Niemand gaat hier weg als-ie er eenmaal woont.”

Misschien twaalf Vlamingen

Op verzoek van een Vlaamse uitgever schreef Lia dit jaar een boek over Groot- Brittannië, al had ze daar aanvankelijk helemaal geen zin in. “De uitgever zei: ‘We begrijpen niets meer van de Britten. Kun jij niet een boek schrijven?’ Ik zei na drie seconden nadenken: ‘Nee, want het kost mij veel moeite om dingen op papier te krijgen. Het is een fascinerend verhaal, maar ik ga het niet doen.’” Lang verhaal kort: het boek kwam er toch. Klein-Brittannië. Hoe macht en mythe het VK verscheuren (uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts) kwam uit het niets binnen op de twintigste plaats van de bestsellerlijst. “We zijn inmiddels toe aan de zesde druk. En dat in mijn zeventigste levensjaar, a career peak. Ik had niet verwacht dat iemand het wilde lezen. Ja, misschien twaalf Vlamingen of zo.”

Op zoek naar avontuur

Lia’s verhaal met de Britten begon 46 jaar geleden – met de liefde. In het tweede jaar van haar opleiding journalistiek reisde ze naar Israël om vier maanden in een kibboets te werken. “Israël was echt een ding in die tijd. Zo veel mensen gingen naar de kibboets. Ik was vooral op zoek naar avontuur, op een plek waar het mooi weer was.” Ze had geen bijzondere band met Israël of het jodendom. Hoewel: “Het interessante is dat bij mijn vader thuis in de oorlog drie jaar lang een Joods gezin op zolder ondergedoken zat. Eerst huurde alleen de zoon een kamer, later moest ook de rest van het gezin weg uit Rotterdam. Dus heeft mijn grootvader hen opgehaald. Een Rotterdams, stads, Joods gezin bij een provinciaals, katholiek, Brabants gezin in Oosterhout.”

Booreiland in het Kanaal

Terug naar de kibboets. Daar ontmoette Lia een Britse Jood, Martin. “Ik viel hem eerder op dan hij mij. Na een paar dagen organiseerde de kibboets voor ons vrijwilligers een bustrip door de Sinaï. De eerste keer dat we elkaar spraken, hadden Martin en ik meteen ruzie over nationalisme. Na een paar goede gesprekken sloeg de vonk alsnog over.”

Martin ging terug naar Engeland en in de jaren die volgden, reisden ze op en neer tussen Engeland en Nederland en schreven veel. “Vel na vel na vel. Weet je nog, dat dunne, blauwe luchtpostpapier? Sowieso schreef je in die tijd veel, er was geen ander communicatiemiddel.”

Martin wordt voor haar ‘The man’, zoals ze hem later in haar radiobijdrages noemde. “Het verbaasde ons echt dat we het zo leuk vonden om bij elkaar te zijn. Omdat het serieus was, kwam er een moment dat we moesten besluiten: wie gaat waar wonen? Een booreiland midden in het Kanaal – een mooi compromis – kon niet. We besloten dat ik eerst drie jaar Londen zou proberen. Als dat niet lukte, zou hij naar Nederland komen.”

Veel geklaagd en gezeurd

Het was niet makkelijk voor Lia om als jonge journalist voet aan de grond te krijgen in Londen. “Gek genoeg kon ik niet direct bij de BBC aan de slag”, zegt ze met een knipoog. “Ik ben zelfs noodgedwongen naar Nederland teruggegaan om de sociale academie te doen. Maar dat lag me toch niet. Toen ik eenmaal voor de IKON had meegewerkt aan een documentaire, kwamen er meer opdrachten.” Toch ging het bepaald niet vanzelf. “Ik moest voortdurend met initiatieven komen.”

Het settelen in de Britse hoofdstad kostte ook tijd. “Ik ontmoette gelukkig een andere Nederlandse. Samen hebben we ontzéttend veel geklaagd en gezeurd: ‘Dit klopt niet en dat werkt niet en wat lopen ze toch achter!’ Ik dacht ook af en toe: wil ik hier wel blijven? Nog afgezien van The man, was het allemaal ook spannend. Vooral media en theater waren van een ander niveau; zo goed en apart. En die Britse humor – geweldig.”

Bijna drie jaar geleden overleed Martin op 69-jarige leeftijd aan slokdarmkanker. “Een vriend omschreef Martin heel raak: ‘Of hij zette me aan het denken, of hij maakte me aan het lachen.’ Zo’n man was het. Een levenslustig, enthousiast mens. Een diepe denker met veel uiteenlopende interesses. Ik viel op zijn kennis en humor. Hij was ook integer en loyaal. Martin leefde zó mee en genoot van al mijn kleine succesjes. Hij had het geweldig gevonden dat mijn boek zo’n succes is."

Ze heeft het even te kwaad. Dan: “Het leven is wat mij betreft de moeite waard.
Maar het is vlakker en minder kleurrijk geworden, omdat je het alleen doet. Alles wat je deelt met een ander, is natuurlijk veel leuker en voller. Ik wist niet dat verdriet zo diep kon zijn! Daar kun je je vooraf geen voorstelling van maken.”

Gigantische kick

Lia doet haar werk nog altijd met veel liefde en plezier. “Wat mij drijft? Zanger David Bowie heeft een keer gezegd: verveling. Negatief geformuleerd, maar wel herkenbaar. De angst om me te vervelen. Er is niets beter dan verslag doen van iets wat op dat moment nieuwswaardig is, internationaal gesproken. Daar krijg ik nog altijd een gigantische kick van. Ik vind het de leukste baan die er is. Ik heb zo veel mazzel gehad in mijn leven.”
Dat ze haar werk zo leuk vindt en met veel plezier in Londen woont, betekent niet dat Lia anglofiel is. Ze doet ontzettend haar best om afstand te bewaren. “Dat is een voortdurend conflict. Als je zo lang ergens woont, ga je je toch hechten. Maar als correspondent moet je een buitenstaander blijven en afstand houden. Alleen dan kun je dit werk goed doen. Als je je vereenzelvigt met het land krijg je een vertekend beeld.”

Overlijden van de Queen

Keert Lia ooit nog terug naar Nederland? Ze schudt beslist haar hoofd. “Nee, mijn leven ligt hier. Maar omdat mijn opdrachtgevers Nederlands en Vlaams zijn, heb ik regelmatig een excuus om naar mijn moederland terug te keren. In Utrecht
heb ik een huis, dus ik hoef ook niet te kiezen. Eigenlijk heb ik het beste van beide werelden.”

Blijft ze doorwerken tot haar tachtigste, zoals Paul McCartney? “Ik weet het niet. Pas sinds kort kan ik me voorstellen wat ik ga doen als ik niet meer als correspondent zou werken. Dan wil ik me als vrijwilliger inzetten voor daklozen en voor de voedselbanken.” Voorlopig is haar werk nog veel te interessant. “De Britten zitten in een overgangsperiode en iedere overgangsfase is potentieel fantastisch interessant. Ik wil graag zien hoe het afloopt. Ik ben benieuwd hoe het verdergaat met Brexit en als de Queen komt te overlijden. Volgens mij krijgt het hele land dan een zenuwinzinking.”

• Ontdek Visie magazine

  Visie is het grootste christelijke magazine van Nederland. Word ook abonnee en ontvang wekelijks verhalen over hoopvol leven en geloven.

  Abonneer nu