Communiceren kun je leren: zo zoek je de diepgang op in je vriend­schap­pen

Herken je dat? Je gaat gezellig een koffietje doen met een vriendin, en een uur later bedenk je je dat jullie wéér alleen over koetjes en kalfjes hebben gekletst. Daar hoeft natuurlijk niets mis mee te zijn, sommige vriendschappen zijn vooral gebaseerd op heel hard kunnen lachen samen. Maar het kan ook voorkomen dat je wél behoefte hebt aan verdieping, maar niet goed weet hoe je die kunt creëren.

Waar begin je?

Mocht je besluiten dat je werk wil maken van het verdiepen van je vriendschap, dan kun je volgens Elke twee wegen inslaan. De eerste is een metagesprek, waarbij je in gesprek gaat óver je vriendschap. “Daarbij kun je zeggen: ‘Ik heb eens nagedacht over wat ik belangrijk vind in vriendschappen, en ik vind diepgang zo fijn.’ Het is goed om daarbij te refereren aan een eerder diepgaand gesprek dat je prettig vond. ‘Weet je nog, toen we samen een weekendje weg waren, en het hadden over onze partners? Dat vond ik een mooi gesprek, ik voelde mij zo verbonden met je, dat zou ik eigenlijk wel vaker willen.’ Daarna zou ik een vraag stellen, bijvoorbeeld of de ander dat ook zo ervaart, en zo ja, wat jullie daaraan kunnen doen. Dan komt er informatie terug, en daar kun je iets mee.”

Een andere mogelijkheid is om kritisch te kijken naar je eigen aandeel, of zoals Elke het noemt, een zelfonderzoek te doen. Dat begint met de vraag: als je zegt dat je meer diepgang wil in je vriendschappen, wat voor diepgang bedoel je dan? “Soms willen we dat de ander meer vragen aan ons stelt, maar zijn we zelf ook niet per se goed in het stellen van vragen. Ik zou eens kritisch naar jezelf kijken en jezelf de vraag stellen: ben ik eigenlijk wel nieuwsgierig naar mijn vriendin? Ben ik oprecht benieuwd naar wat haar bezighoudt en waarom ze dingen ziet zoals ze ze ziet? Daarna is het praktisch handig om vóórdat je hebt afgesproken met een vriendin alvast na te denken waarover jullie het de vorige keer hebben gehad. Dat doe ik zelf ook altijd. Stel dat ze net is begonnen met een nieuwe baan, en de vorige keer heeft verteld over een vervelende collega, dan kun je daarop terugkomen.”

Lees hieronder verder

Echovragen

Goed, nieuwsgierigheid is dus key, maar hoe ga je vervolgens een laag dieper? “Je kunt beginnen met iets oppervlakkigs als: hebben jullie nog vakantieplannen? Probeer daarna vanuit die oppervlakkige vragen de verdieping op te zoeken. Vraag bijvoorbeeld wat je vriendin eigenlijk belangrijk vindt in een vakantie, wanneer een vakantie voor haar geslaagd is, of wat de meest bijzondere reis is die ze ooit heeft gehad. Zo breng je een verdiepend niveau aan vanuit een oppervlakkig onderwerpje.”

Een techniek waar Elke in haar boek dieper op ingaat is die van ‘echovragen’. “Wanneer je collega zegt: 'Ik had een gesprek met Bram en dat was weer een heel gedoe', kun je vragen: ‘Wat was weer een heel gedoe?’ Aan een vriendin die klaagt over haar vriend en zegt ‘Kris is zo'n enorme sukkel’, vraag je bijvoorbeeld: ‘Wat maakt Kris zo'n enorme sukkel?’ Je kaatst de woorden van de  ander letterlijk terug, precies als een echoput dat zou doen.”

Lees ook: Hoe maak je vrienden als volwassene?

Zet je nieuwsgierigheid aan

Op de vraag of ze zelf een favoriete vraag heeft om aan vrienden te stellen, heeft Elke niet één antwoord. “Dat hangt van de context af. Ik begin altijd met: wat houdt jou op dit moment het meest bezig? Zodra je een aanknopingspunt hebt begint iemand wel met vertellen, en kun je daarop doorvragen. Er is niet één startvraag die altijd succes geeft, de kunst is juist om door te vragen op wat iemand je geeft, denk ik. Probeer je nieuwsgierigheid aan te zetten, daar begint het bij.”

Je nieuwsgierigheid aanzetten, hoe doe je dat? “Schakel je eigen verhaal uit, dat is even niet belangrijk. Ga vervolgens op zoek naar details in het verhaal van de ander, waar wil je meer over weten? Vraag bijvoorbeeld naar hoe iets eruit zag, wie erbij waren, wat iemand voelde of dacht, of welke les diegene ergens uithaalde.”

Het kan natuurlijk ook zijn dat je vriendin helemaal geen behoefte heeft aan meer diepgang. “Heb daar dan vrede mee,” raadt Elke aan. “Kies, wil ik deze vriendschap behouden, laat ik het doodbloeden, verbreek ik de vriendschap? Er zijn zoveel verschillende functies van vriendschappen. Met de ene vriendin ga je stappen en gek doen, met de ander heb je goede gesprekken. Net zoals je bij je partner vaak niet alles kan vinden wat je zoekt, lukt dat in vriendschappen meestal ook niet. Daar kun je je het best mee verzoenen.”