Column Martine: 'Wat geen plek krijgt, is overal'

“Wanneer ben je eigenlijk gestopt met ruimte voor jezelf te maken?”
Ze hapt naar adem. Heel even laat ze zich raken en dan herpakt ze zich weer.
Haar eigenwijze staart wipt heen en weer op haar hoofd, terwijl ze met omhaal van woorden op onderhoudende wijze haar verhaal vervolgt.
Ik adem rustig en diep door.
Ondertussen resoneert in mij het zinnetje: bouw een nest en wacht tot de vogel erin vliegt.

Ze is zelfstandig ondernemer.
Begin veertig. Een bijdehante tante die haar zaakjes goed regelt en in haar vakgebied haar mannetje staat.
Ze heeft geen gezin, wat ze naar eigen zeggen wel een plekje heeft gegeven, en ze is tevreden met het leven dat ze leeft. Ze reist graag, heeft financieel niets te klagen en ze heeft een uitgebreid netwerk van vrienden en familie.
Ze heeft zich gemeld omdat ze de laatste tijd worstelt met zingeving in haar werk en een sabbatical overweegt. Daar waar ze doorgaans moeiteloos beslissingen neemt, komt ze er nu niet goed uit. Ze is onrustig en ligt ’s nachts met regelmaat wakker.
Ze heeft het gevoel dat ze ‘zichzelf niet is’.
Bij binnenkomst neemt ze moeiteloos de leiding over het gesprek, complimenteert me uitgebreid met het prachtige plekje waar ik werk en informeert naar hoe lang ik dit werk al doe.

In deze vrouw zie ik het kind weerspiegelt dat ooit heel weinig houvast vond en hard is gaan werken om de wereld veilig te maken voor zichzelf.

Ik volg haar rustig en na een paar minuten zet ik haar stil.  
“Help me even, want ik raak een beetje in de war.  Kwam je hier nou voor mij of kwam je hier voor jezelf?” Ze valt even stil.
Dan laat ik dat zinnetje erop volgen: “Wanneer ben je eigenlijk gestopt met ruimte voor jezelf te maken?”
In haar ontroering wordt ons contract gesloten. We kunnen aan het werk.

In de manier waarop mensen letterlijk binnenkomen, ontvouwt zich hun levensverhaal.
Hoe ze de wereld hebben aangetroffen en hoe ze een manier hebben gevonden om daarmee om te gaan.
In deze vrouw zie ik het kind weerspiegelt dat ooit heel weinig houvast vond en hard is gaan werken om de wereld veilig te maken voor zichzelf. Dat is een kind-slimme oplossing. Zolang ze het contact kan controleren, kan alles bij het oude blijven.
Meer dan gemiddeld worden dit mensen die goed leiding kunnen geven, dingen kunnen neerzetten en vooroplopen. Ze beschikken over een mooie voorwaartse energie.
De kostenkant bij deze vrouw is dat dit ingegeven wordt door een gebrek aan rugdekking.
Rusten en steunen komen in haar woordenboek niet voor.

En nu loopt ze vast. Een uitnodiging om de onopgeloste zaken in haar geschiedenis in de ogen te kijken. Binnen het systemische werken is een belangrijk uitgangspunt: wat geen plek krijgt, is overal. We blijven als het ware onrustig tot we de zaken die onze aandacht vragen hebben doorgewerkt en een plek hebben gegeven.

En dus reizen we samen door haar verhaal.
Een mama die veel te jong stierf, een broertje dat ziek was. Te grote zorgen voor kleinemeisjesschouders. Om haar taak als loyale dochter te vervullen moest ze voorbij aan haar eigen behoeftes en angst. Hard werken leek de beste remedie. En daar is ze verdraaid goed in geworden. Maar stilstaan bij wat het haar kostte, wat ze heeft gemist en hoe ze heeft moeten knokken om op de been te blijven, daar was ze nog niet aan toegekomen.

Rouwen, opnieuw je kind-plek innemen, leren rusten en steunen. Het is een intensief proces.
Als ik na anderhalf jaar afscheid van haar neem, heeft ze een steen bij zich.
Op een kaart heeft ze geschreven: ‘Ik heb een steen verlegd, in een rivier op aarde, het water gaat er anders dan voorheen.’  Ik zwaai haar uit.

Overmorgen vertrekt ze voor een half jaar naar het buitenland. 
Het ontroert me dat ze als eerste bestemming de plek heeft gekozen waar haar moeder als jonge vrouw vrijwilligerswerk deed.
Een eerbetoon aan haar. Nu is er rust.