Column Martine: ‘De klok tikt door: ik smijt dat ding het liefst uit het raam!’

Zomaar een donderdagochtend. Ze komt al een poosje bij mij. Een intelligente vrouw met een verantwoordelijke baan. Deze ochtend stormt ze binnen, opgejaagd door de hectiek van een onlineoverleg en een onverwachte wegafsluiting. Met de telefoon nog in haar hand ploft ze op de bank.

Een mooi moment om eerst maar eens de vertraging in te zetten. Ik blijf een paar minuten stil zodat ze kan landen in het hier-en-nu. Ze weet inmiddels een beetje hoe het werkt: voeten op de grond, aandacht naar binnen keren, ademhaling opzoeken, vertragen. Na een paar minuten vraag ik haar wat ze gewaarwordt. “Nou, als eerste het tikken van de klok”, zegt ze geïrriteerd.

“Oké,” zeg ik, “kun je eens met je aandacht bij dat geluid blijven? Concentreer je eens op het tikken van die klok.” Het duurt maar even of ze roept nijdig: “Ik smijt dat ding het liefst uit het raam!”

Zo doen we dat. We willen het liefste alles wat ons stoort, pijn doet of ongemak bezorgt, uit de weg ruimen. Weg ermee. Opzouten. Soms is dat ook echt goed. Om vooral geen aandacht te geven aan wat je zo in de weg zit. Maar vaker is onze pijn of ons ongemak een signaal dat we beter serieus kunnen nemen. Het kan ons in contact brengen met een diepere, vaak nog onbewuste, behoefte.

Bewustwording

Bewustwording is belangrijk voor je persoonlijke ontwikkeling. Het bevordert je groei, gezondheid en energiebeheer. Maar bewustwording brengt je onvermijdelijk ook in contact met dingen die je in eerste instantie niet wilt voelen of wilt weten, waar je het liefst van wegblijft. Helaas gaat het negeren, verdoven of ontkennen ervan je niet helpen. O, misschien kortdurend wel, als ik hoofdpijn heb en een aspirine neem: de pijn verdwijnt en ik kan weer verder. Maar als ik te lang negeer wat er eventueel aan diepere boodschap achter die hoofdpijn zit, mis ik een kans om mezelf bij te sturen, de gezonde weg te volgen die mijn lichaam me ingeeft. Door bijvoorbeeld extra rust in te bouwen of te delen met iemand over wat me kopzorgen geeft.

Filosoof en dichter Rumi zegt het zo mooi: ‘These pains you feel are messengers: listen!’
En dat luisteren gaat niet vanzelf. Dat vraagt oefening.

Terug naar het tikken van de klok. Als ik haar vraag om zich daarvoor open te stellen en het spoor van haar lijf volgen, komen al snel diepe tranen. Volgend jaar wordt ze 40. Ze heeft een relatie met een gescheiden man die al twee jonge kinderen heeft en niet opnieuw vader wil worden.

Haar grootste wens om moeder te worden staat op het spel. Moet ze verder gaan met deze man en haar grootste droom opgeven? Of verbreekt ze de relatie met een man van wie ze houdt in de hoop iemand anders te vinden die kinderen met haar wil krijgen? En gaat het dan nog op tijd lukken? De biologische klok tikt.

Diepe snikken

Ik vraag of ik even bij haar mag komen zitten. En terwijl ik mijn hand op de hare leg en haar aankijk, word ik geraakt door de diepte van haar verdriet en zorg. En zo ademen we samen een poosje terwijl de tranen over haar wangen rollen en er diepe snikken uit haar lijf omhoogkomen.

Hier valt niets op te lossen, slechts iets onder ogen te zien. En in dat proces van onder ogen zien een mens dicht bij je te weten en te voelen. Er komt ruimte om te doorvoelen wat haar diep vanbinnen zo verdrietig en onrustig maakt. En juist daardoor wordt het iets rustiger, terwijl op de achtergrond het klokje onverminderd doortikt.