Bij­bel­ver­haal bij de boterham: stemacteur Tim over 'Eerst dit voor kids'

"Voor wie de podcast niet kent: in Eerst dit voor kids hoor je leuke verhalen van ongeveer 10 minuten, die lekker wegluisteren. De hoofdpersoon van de podcast is Daan, die met zijn vader van alles beleeft. En door die gebeurtenissen heen zitten Bijbelverhalen verweven."

Bijzondere samenwerking

Al sinds het eerste seizoen worden de verhalen geschreven door Anke van der Pol. Zij is voor Tim bepaald geen onbekende: de twee zijn broer en zus. Het nieuwste – vijfde – seizoen schreven de twee samen. "Superleuk om samen met je zus zoiets te maken. Anke had al een idee in haar hoofd en daar hebben we samen een verhaallijn van gemaakt.

Per seizoen maken we een aflevering of 35. In die afleveringen moet langzaam iets gebeuren. Zo was het verhaal van de allereerste aflevering dat Daan moet verhuizen en daar geen zin in heeft. Dat suddert het hele seizoen door. In dit seizoen zit Daan in groep 8 en gaat het over typische groep 8-dingen zoals de schoolmusical en het kiezen van een middelbare school."

In de steigers

Het verhaal van seizoen 5 ontstond tijdens een twee uur durende wandeling. "Toen hadden Anke en ik de verhaallijn grofweg staan. Ook spraken we af wat er in een specifieke aflevering ongeveer zou gebeuren en welk Bijbelverhaal daarbij hoort.

Daarna zette ik elk verhaal in de steigers. Een beetje stom om te zeggen, maar ik typ vrij makkelijk tekst. Als ik eenmaal weet wat ik ongeveer wil vertellen, is de tekst er binnen een half uur. Zodra de tekst stond, ging Anke erdoorheen. Ze verbeterde dingen, stelde dingen voor, checkte dingen…

Anke is veel grondiger, veel secuurder, dan ik. Ik denk vaak: 'Ik zal het wel goed hebben'. Zij denkt: 'Ik schrijf dit nu wel, maar ik ga het toch even checken'. Dus als ik iets beweerde over bijvoorbeeld de Filistijnen vroeg zij het nog even na bij een dominee; de ‘wijze grijze’ op de achtergrond."

Dicht bij de Bijbel

"Voor de Bijbelverhalen is de tekst uit De Nieuwe Bijbelvertaling het uitgangspunt. We zetten de tekst alleen in de tegenwoordige tijd en passen echt moeilijke woorden aan. Maar in feite lezen we gewoon de Bijbeltekst zoals ‘ie er is. Het is dus geen her-vertelling, zoals in de kinderbijbel."

'Ken ik al!!'

De podcast wordt al vijf jaar lang goed beluisterd en ontvangt enthousiaste reacties. Wat is het geheim?  "Er zijn veel mensen die dagelijks Eerst dit luisteren. Een deel daarvan heeft kinderen... Als je het als ouder zelf fijn vindt om naar iets luisteren dat je dagelijks voedt met een goed verhaal of een mooie gedachte gun je dat je kinderen ook. Hier gaat eenzelfde soort kracht vanuit."

"En", Tim is een moment stil, "mensen die Eerst dit voor kids laten luisteren zijn denk ik óók mensen die hun kinderen geregeld voorlezen uit de kinderbijbel. Zeker als kinderen richting de tien jaar gaan. Dan bestaat de kans dat ze heel hard ‘KEN IK AL!!’ roepen zodra je een verhaal begint. Deze podcast is gewoon net even anders.

Luisteraar over Eerst dit voor kids

Wat een geweldige podcast; Eerst dit voor kids. Onze jongens 12-13 jaar, hebben enorm genoten van de verhalen van Daan en Fem. We hebben genoten, omdat ze op deze manier toch nog een keer (ondanks hun beginnende pubergedrag) de prachtige Bijbelverhalen hebben gehoord, die hen een basis geven voor hun leven.

00

Het is ook heel makkelijk. Ik ken mensen die ’s ochtends bij het ontbijt luisteren. Gewoon klep dicht, eten en luisteren. Heerlijk! Kan jij ondertussen even de krant lezen.

En natuurlijk de inhoud. Je kunt een goed idee hebben, maar dat is nog niet direct een goed verhaal. De truc is dat het lukt om te kunnen meeleven met de karakters. Je gaat gedurende de seizoenen een klein beetje van ze houden. Dat maakt dat kinderen ook seizoen twee, drie, vier en vijf willen luisteren. Anders haak je na één seizoen af."

Leren en lachen

De podcast spreekt een brede groep kinderen aan. "We hebben luisteraars van 6 jaar, maar ook van 12 of 13 jaar", vertelt Tim. "Ze pikken er allemaal uit wat voor hen relevant is."

Van Wijngaarden laat de podcast ook aan zijn eigen kinderen horen. "Ik ben met mijn dochters van 6 en 10 jaar opnieuw begonnen met het luisteren. Zij zijn erg kritisch publiek, want ze moeten luisteren naar hun eigen vader. Dan sta je per definitie al 3-0 achter. Gelukkig zijn hun reacties heel bemoedigend. Ik was verbaasd om te zien hoeveel plezier ze beleven aan de avonturen die verteld worden."

Tijdens het luisteren viel Tim iets op. "Met mijn ene dochter luister ik seizoen 1 en met mijn andere dochter seizoen 5. Ik merk dat we gegroeid zijn in het spelen van de verhalen en karakters. In het begin dachten we nog niet aan grappige stemmetjes per karakter. Dat groeide door de tijd heen."

De favoriete karakters om in te spreken? "In seizoen 5 was dat Goliath. Maar de allerleukste blijft de aflevering over de schenker en de bakker. Ik maakte van de bakker een dikzak met een hele lage, trage stem. Je zag gewoon zo’n bakker voor je die de hele dag alleen maar slagroom eet. Hikkend van het lachen hebben we dat opgenomen."

Gruwelijke verhalen

Wie de Bijbel leest of er een podcast over maakt, komt ook moeilijke teksten tegen. Hoe gaan de makers van Eerst dit voor kids daarmee om? "Lastige teksten komen we zeker tegen", beaamt Tim. "In dit seizoen gaat het over het verhaal van David. Zeker op het moment dat hij koning wordt, staan er een aantal verhalen in de Bijbel die echt gruwelijk zijn. Dan staat er bijvoorbeeld iets als: ‘Van alle paarden werden de pezen doorgesneden’.

Vanuit mijn achtergrondkennis kan ik dat soort dingen wel plaatsen in de context van toen. Op deze manieren werd het leger onklaar gemaakt. Maar met onze ‘mensenrechtenbril’ van nu bekijken we dat anders. Daar zit een spanning op die je niet kunt wegpoetsen.

Natuurlijk denk je soms: ‘Gaan we dit zeggen?’. Maar het is eerlijker en geloofwaardiger om het wel te benoemen. Ik denk dat er veel verhalen in de Bijbel staan waar de gemiddelde kerkganger geen idee van heeft. Waar je je het leplazarus van zou schrikken. We gaan de confrontatie in die zin niet uit de weg.

We vertellen de verhalen zoals ze zijn. Daarnaast maken we handig gebruik van de verhaallijn van Daan en zijn vader. Wanneer wij denken: ‘Dat snappen kinderen niet’, laten we Daan een vraag stellen: ‘Huh? Wat betekent dat?’. Zo krijg je een levendige dialoog."

Bingeluisteren

Met vijf seizoenen van elk zo’n 35 afleveringen is er inmiddels flink wat te beluisteren. De teller staat inmiddels op 182 afleveringen. "Toch hoor ik van veel kinderen dat ze de seizoenen al hebben ‘gebingeluisterd'", zegt Tim.

"Grappig verhaal: laatst stond plotseling een neefje voor mijn neus. Hij vroeg om mijn handtekening. Ik dacht eerst: ‘Huh, zijn jullie fan van Timzingt? Maar hij wilde een handtekening omdat ik de stem van Eerst dit voor kids ben."

Ondanks het succes is op dit moment nog niet bekend of er een zesde seizoen komt. "Daar ga ik ook niet over", besluit Tim opgewekt. "Ik ben ook maar gewoon ingehuurd als stemacteur."