Bestaan er wel ‘radicale’ christenen?

Ja, ik herken die vermoeidheid wel. Dat heeft deels te maken met het sociale proces. Iemand op het podium stelt een hele hoge eis en stelt zich daarmee enorm boven de rest. Hij weet blijkbaar hoe het moet. Hij doet het kennelijk zelf goed. Ik als publiek moet nog heel veel. En ik voel me klein en onnozel.

Ik heb vaak genoeg in dat soort zalen gezeten om erover na te denken. Ik denk dat ik intussen wel iets kan aanwijzen van wat er mis gaat.

Sowieso is het wel de vraag waarom Jezus zo centraal staat. Hij zelf zegt dat je Gód moet liefhebben met alles wat je bent. Hij verwijst ook telkens van zichzelf weg naar God. Begrijp me goed, de Bijbel is er duidelijk over dat Jezus ‘de zoon’ van God is, ‘de weg’ tot God, God in eigen persoon zelfs, dus een tegenstelling is er niet. Maar het zou me niet verbazen als Jezus zelf bij zo’n dienst tegen de voorganger zou zeggen: ehm, het ging dus niet om mij, maar om hem die mij gezonden heeft…

Ook dat ‘radicaal’ en ‘helemaal voor gaan’ klopt niet. Althans, je zou zo’n radicale prediker eens een paar eenvoudige radicale uitspraken van Jezus moeten voorleggen. ‘Verkoop je bezittingen en geef aalmoezen’. ‘Leen geld zonder iets terug vragen’. ‘Geef een feestmaal voor gehandicapten’. Of, ‘als u wordt uitgenodigd, kies dan de minste plaats’.

Vrij heldere eisen toch, maar doet die beste man het? Hij moet waarschijnlijk op alle vier nee zeggen, hooguit bij eentje: ‘Ja, dát heb ik een keertje gedaan!’

Maar wat bedoelt hij dan met radicaal? Je zou dan eens moeten doorvragen op waarom hij deze eisen van Jezus niet volbrengt. Waarom verkoopt hij bijvoorbeeld niet zijn huis en geeft hij alles weg. Er zal een heel verhaal komen over z’n kinderen en verantwoordelijkheid en toestanden, en daar zal prima wat inzitten. Maar radicaal is het niet. Het is allemaal mitsen en maren, wikken en wegen.

Maar ga je dan niet helemaal voor Jezus?! kun je uitroepen… (Ja, dit wordt een leuk gesprekje in mijn hoofd.)

Toch wel radicaal
De beste voorganger zal inbrengen dat hij wel degelijk een paar dingen ‘radicaal’ doet. Misschien dat hij geen seks voor het huwelijk met zijn vrouw had. Dat hij elke dag stille tijd houdt. Dat hij zijn hele carrière wijdt aan Jezus. Prima, maar opvallend is dat deze dingen niet door Jezus zelf genoemd zijn, en vooral: het zijn maar een paar dingen. Alleen al die vier eisen die ik citeerde zitten er al niet bij.

Punt is dat deze voorganger die zo ‘radicaal’ is en ‘helemaal’ voor Jezus gaat, dat domweg zelf niet doet. Hij zal zijn afschuw uitspreken over ‘grijze’ christenen die ‘lauw’ zijn en ‘half-half’ voor God leven en ‘compromissen’ sluiten. Maar hij doet het zelf ook. Waarom gaf hij dat feestmaal voor gehandicapten nooit? Om allerlei praktische redenen. Niet aan toegekomen. Andere prioriteiten. En het is allemaal even begrijpelijk. Maar radicaal is het niet.

De vraag wordt daarom of het überhaupt wel kan. Is deze wereld niet veel te ingewikkeld? Zijn er niet zoveel idealen, eisen en verantwoordelijkheden, dat we onvermijdelijk de een boven de ander moeten stellen en moeten prioriteren? We zijn beperkte wezens. We kunnen niet alles. We zijn God niet. En als je God niet bent, moet je prioriteren. Je moet kiezen. Je moet compromissen sluiten.

Jezus zelf wijst daar trouwens ook regelmatig op. Het was voor David verboden toonbroden te eten, maar toch doet hij het, en dat wordt goedgekeurd: sterven van de honger was erger. Zo redeneert Jezus ook over de sabbat. Het is belangrijk. Maar sommige dingen zijn belangrijker.

‘Helemaal’ ergens voor gaan, het bestaat. ‘Radicaal’ zijn ook. Maar het zegt iets over de toewijding van je hart. In de dagelijkse, rommelige praktijk sluit iedereen compromissen. Zo is het nu eenmaal.