Bert van Leeuwen: ‘We houden re­la­tie­pro­ble­men het liefst bin­nens­ka­mers’

Wat zou jij doen als je tegen problemen aanloopt in je relatie? Uit onderzoek van Eva en de Christelijke Hogeschool Ede blijkt dat 60 procent van de stellen geen hulp zou zoeken wanneer ze relatieproblemen ondervinden. “Dat vind ik best zorgelijk,” vertelt Bert. “In de podcast vraag ik vaak aan de stellen die ik spreek wat zij mensen mee willen geven. Ongeacht het probleem of hun achtergrond, is het advies vaak: durf het aan om hulp te zoeken als je het nodig hebt.”

Hart tegen hart: taboedoorbrekend

De podcast Hart tegen Hart probeert het taboe rondom relatieproblemen te doorbreken. “Mensen lopen niet graag te koop met hun problemen. We houden dat het liefst binnenskamers. Het kan ook zijn dat een van de twee vindt dat er hulp nodig is en dat de ander liever geen hulp zoekt of het probleem bagatelliseert. Er moet natuurlijk van twee kanten de wens bestaan om hulp te zoeken.”

Bert gaat iedere aflevering in gesprek met een stel dat een relatiecrisis heeft meegemaakt, maar bij wie het gelukt is om er samen uit te komen. Bert: “Vanuit beide perspectieven wordt verteld wat hen is overkomen en hoe ze daaruit zijn gekomen. Ik vind het bewonderenswaardig dat ze heel openhartig over hun relatie praten. Allemaal hebben ze de drijfveer om mensen, helemaal mensen die dezelfde problemen ervaren, een stapje op weg te helpen.”

Relatieproblemen

De podcastserie bestaat uit acht afleveringen met elk een ander thema. “Er zijn stellen waarbij problematiek ontstaat doordat een van hen, of beiden, traumatische ervaringen in het verleden hebben meegemaakt, bijvoorbeeld door seksueel misbruik of een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Dat zijn dingen die je meeneemt in je relatie en zich op een gegeven moment openbaren. 

Natuurlijk kan je ook iets overkomen. Ik ga ook in gesprek met een echtpaar dat een kind verloren heeft. Daar moet je op de een of andere manier met z’n tweeën maar een weg in zien te vinden. Ook kunnen er binnen een relatie dingen gewoon niet goed gaan, waardoor mensen elkaar kwijtraken. Ik spreek bijvoorbeeld een stel waarbij iemand is vreemdgegaan of waarvan een van beiden verslaafd is geraakt aan alcohol.”

“Alle gesprekken die ik heb gevoerd vond ik uitermate boeiend, bijvoorbeeld het verhaal waarbij iemand is vreemdgegaan. Ik vind het een uitdaging om te ontrafelen wat er precies gebeurd is en waardoor dat komt. Veel mensen hebben van tevoren hun oordeel klaar en plakken ergens snel een stempel op. Elke keer leer ik weer dat de zaken in werkelijkheid complexer en genuanceerder liggen. Door goed te luisteren, en soms mijn eigen verbazing ergens over uit te spreken, hoop ik beide partijen te begrijpen.”

In 2021 eindigden bijna 26.000 huwelijken in een echtscheiding (bron: CBS). Geven we tegenwoordig onze relaties te snel op? “Dat vind ik lastig om te zeggen”, vertelt Bert. “Laat ik het omdraaien: de keren dat ik in deze podcast van stellen hoor dat ze hulp hebben gezocht en hebben gevochten voor hun relatie, vind ik heel mooie voorbeelden voor anderen om niet te snel de moed op te geven.”

Geloof

Bij een van de stellen waarmee Bert in gesprek gaat, kreeg de vrouw te maken met agressief gedrag van haar man. “Vanuit haar christelijke achtergrond dacht ze: ik wil in ieder geval nooit scheiden, dan is dit het maar. Op een gegeven moment liep het zo erg uit de hand dat zij heeft gezegd: ‘Er moet iets gebeuren. Je moet hulp zoeken.’” 

“Ik ben ook gelovig en als ik naar mezelf kijk, heb ik ook de rotsvaste overtuiging dat als je trouwt je er alles aan moet doen om dat zo te houden en volledig voor je huwelijk te gaan. Het kan zijn dat mensen vanuit hun christelijke achtergrond al vanuit hun jeugd in een bepaald stramien terechtkomen, waarbij er verwacht wordt dat je trouwt en een gezinnetje krijgt. Dat is op zich wel mooi, maar het is goed om over alles te blijven praten en bij jezelf na te gaan waarom je bepaalde dingen wil en doet.” 

“Het afgelopen jaar was ik veertig jaar getrouwd. Ik zeg altijd maar: in niemands huwelijk gaat het alleen maar van een leien dakje. Er zijn altijd ups en downs, maar ik realiseer me dat ik dankbaar mag zijn dat er in mijn leven geen dingen gebeurd zijn die voor dergelijke grote stormen hebben gezorgd, zoals bij het stel dat hun kind verloor of waarvan een van de twee verslaafd raakte aan alcohol. Dan dreigt je relatie op de klippen te lopen en moet je maar kijken hoe je dat samen omzeilt.”

Communicatie

“Wat in Hart tegen Hart voornamelijk naar voren komt, en dat is op zich een open deur, is dat mensen goed moeten communiceren met elkaar. Het grootste gevaar is dat mensen hun eigen leven gaan leiden, omdat er niet voldoende met elkaar gepraat wordt. Dat klinkt misschien logisch, maar toch gaat er vaak iets fout in de communicatie. De les die elk stel meegeeft: praat erover met elkaar en wanneer je er samen niet uitkomt, praat met anderen.”

De podcast Hart tegen Hart is vanaf 15 december gratis te beluisteren via NPO Luister of via je favoriete podcast-app. Elke week komt een nieuwe aflevering online.