Bart Chabot in 'Lazarus': ‘Ik had verloren ouders’

Een liefdevolle vader, zoals de verloren zoon, heeft Bart niet gekend. Hij ziet zijn ouders als ‘verloren ouders’ in het plaatje, want de schrijver groeide op zonder enige vorm van liefde.

‘Ik had wat elk kind heeft: ik probeerde de wereld te zien voor het eerst, onbevangen’, vertelt Bart. Dat had soms ook z’n nadelen: zo dronk Bart uit een fles terpentine en wilde hij graag weten wat er gebeurde als hij aan een grote toren opgestapelde eieren in dozen zat.

Bij zijn ouders thuis viel dat niet goed. ‘Ik had een vader die zich verbaal niet onbetuigd liet. En als hij vond dat het verbale gedeelte tekortschoot, in zijn beleving, dan was hij wel bereid om het non-verbale van zijn arsenaal aan te spreken om mij tot de orde te roepen.’

Geestelijk vernietigd

Bart werd lichamelijk, maar ook geestelijk mishandeld. ‘Op een gegeven moment duidde mijn vader mij niet meer met mijn naam aan, maar met ‘die figuur’. Dat werd teruggebracht tot ‘die daar’ en dat eindigde uiteindelijk bij ‘dat’. “Moet dat niet naar bed?”

Het komt erop neer dat je geestelijk wordt vernietigd. Je bent een gebombardeerde vlakte met her en der puin. En dan moet je jezelf weer in elkaar zetten en opbouwen.’

Hij vertelt over een moment dat heel belangrijk voor hem was als 10-jarig jongetje, toen hij op een blinde muur de tekst The Golden Earrings zag, zoals de bekende Haagse band toen nog heette. ‘Ik zag het ’s morgens en ook ’s middags toen ik uit school kwam, stond het er nog. En de dag erop ook. Dus The Golden Earrings bestonden, maar omdat ik het zag, bestond ik ook. Dat was een fabuleuze ontdekking. Want hoewel mijn ouders mijn bestaan ontkenden en wensten uit te wissen, merkte ik aan de hand van The Golden Earrings op de muur dat ik bestond.’

Onvoorwaardelijke liefde

Rock-’n-rol werd zijn lifeline, niet alleen toen, maar ook later, want daar gold: ‘hoe gekker, hoe leuker’. En hij kwam er vrienden tegen die in hem geloofden en hem aanmoedigden, zoals Herman Brood, Jules Deelder en Martin Bril.

‘In mijn heropbouw heeft Yolanda (zijn vrouw, red.) ook een enorme rol gespeeld. Zij heeft me uit de goot gehaald. Zij heeft gedacht: deze man zou een ideale vader van mijn kinderen kunnen zijn. Ik geloof dat ik dat heb waargemaakt, die verwachting. Hoewel ideale vader natuurlijk wel heel erg veel gevraagd is, maar ik ben wel een goede vader. Yolanda gaf mij onvoorwaardelijke liefde.’

Drie jaar geleden was Bart in levensgevaar. Toen besloot hij om het verhaal over zijn jeugd op te schrijven. Allereerst voor z’n kinderen, vier zoons, die hij wilde laten weten wat voor achtergrond hij had. Hij hoopt dat zij door zijn verhaal, maar ook door zijn vaderschap zien hoe groot de kracht van de liefde is. ‘Ze hebben gezien hoe hun moeder zielsveel van mij houdt en omgekeerd. Ze hebben gezien hoe ik van ze hou en ook gezien hoe ik mijn leven heel anders heb vormgegeven en hoe ik de kinderen daarin meegenomen heb, waardoor de kinderen nu allemaal heel anders leven dan de reguliere gang van zaken is.’

‘En ze hebben de rock-’n-rol mentaliteit meegekregen. Die levensstijl, die levenswijze, die kijk op de dingen, dat 'aanvallen' wat rock-’n-roll heeft, publiek willen veroveren, de wereld willen veroveren, zonder concessies te doen met jouw ding… Dat is een onuitputtelijke bron van inspiratie.’

De aflevering van Lazarus met Bart Chabot is te zien op maandagavond 6 december om 23.25 uur op NPO 2. Je kunt 'm natuurlijk op je eigen moment nakijken via NPO Start.

Foto's: Laurette de Kievit