Angelique leed aan pleinvrees en kwam een half jaar niet buiten

Ondanks een traumatisch verleden door mishandeling en misbruik had Angelique haar leven redelijk op de rit. Haar privéleven was nog niet waar ze wilde zijn, maar het lukte haar om te werken. Totdat een naam uit het verleden Angelique terugbrengt naar een donkere tijd en ze pleinvrees ontwikkelt.

Steeds erger

Op het moment dat de pleinvrees toeslaat werkt Angelique op de afdeling burgerzaken bij een gemeente. Een van haar taken is het controleren van de gegevens van mensen die zich inschrijven. Als ze daar de naam ziet staan van iemand die verbonden is met haar verleden van misbruik en mishandeling gaat het mis. “Ik raakte zo in paniek. Als hij nu hier woont, dan moet ik hem wel tegenkomen, dacht ik. Ik ben naar mijn leidinggevende gegaan. Die heeft me naar huis gestuurd om tot rust te komen. Maar ik kwam niet tot rust. Er kwamen heel veel herinneringen boven die ik jaren had weggestopt.”

Angeliques angst neemt toe en ze kan niet meer werken. Ze vertelt: “Ik heb me de volgende dag ziekgemeld en daarna ben ik niet meer naar buiten gegaan. Het werd zo snel heel heftig. Van het ene moment gewoon aan het werk, naar niet meer naar buiten durven. Ik was bang om aangevallen te worden, bang om geslagen te worden. Ik wist zeker dat mensen op straat over me praatten, dat iedereen het op me gemunt had en dat ze me uitlachten. Ik durfde niet eens op mijn balkon te staan. Zelfs dat gaf dikke paniek.”

Angelique zet geen voet meer buiten de deur en er begint een donkere periode. “Ik was zo bang. Daardoor werd ik depressief en suïcidaal. Pleinvrees haalt alles bij je weg. Op een gegeven moment had ik bijna geen contacten meer. Gelukkig waren er een paar goede vriendinnen die om me heen stonden, ook al had ik daar toen geen oog voor. Ik was alleen maar bezig om de dag te komen.”

Weg terug

Als Angelique een zelfmoordpoging onderneemt en ze daarna weer naar huis wordt gestuurd, is het een opmerkzame vriend die haar aanspoort hulp te zoeken. Dit blijkt uiteindelijk de weg naar herstel. “Via de huisarts kwam ik bij de GGZ terecht. We maakten een plan van aanpak met hele kleine stapjes. Het proces ging langzaam, het was echt een rotperiode, maar alle stukjes verbetering bij elkaar zorgden ervoor dat ik steeds meer durfde. Ik kan me nog goed herinneren dat ik voor het eerst op het balkon stond. Mijn hart ging tekeer, ik begon te zweten. Maar ik dacht ook: wat heerlijk om de wind op mijn gezicht te voelen.”

Tijdens een intensieve periode met veel therapie pakt Angelique de oorzaken van haar pleinvrees aan. Ze vertelt hierover: “Ik leerde door de therapie dat mijn angst echt is, maar niet reëel. Leven met een angst is eigenlijk een strijd met je eigen gedachten. Je moet leren om je gedachten uit te dagen en te onderzoeken of ze wel waar zijn.”

Inmiddels ligt de pleinvrees al een poosje achter Angelique, maar helemaal weg is het nooit. “In de jaren daarna heb ik nog wel eens een terugval gehad. En nog steeds merk ik af en toe de gevolgen. Ik ga bijvoorbeeld niet zo snel naar een winkel die ik nog niet ken. Ik merk ook dat ik dichtbij God moet blijven. Als ik druk ben met de waan van de dag, sluipen oude patronen er makkelijker in. Zie je nou, je bent waardeloos, denk ik dan. Dus het is echt zaak om God bij mijn gedachten te betrekken.”

God betrekken is voor Angelique niet altijd vanzelfsprekend geweest. Pas na haar herstel van pleinvrees komt ze tot geloof. “Ik was ingewijd in reiki en zocht naar antwoorden in de occulte wereld. Toen ik daar ontdekte dat kwaad echt bestaat, wilde ik juist meer weten over het goede. Ik kwam steeds weer uit bij Jezus. In het christendom hoef je niets te verdienen. Je krijgt het gewoon. De eerste keer een kerk binnenlopen was best spannend. Ik ben niet kerkelijk opgegroeid, zit onder de tattoos en littekens. Maar sinds God in mijn leven is, is alles anders. Door Hem weet ik dat ik er mag zijn. Terwijl ik juist mijn hele leven hoorde dat ik er beter niet kon zijn. Ik weet nu dat ik een geliefd kind van God ben. Dat is zo bevrijdend, zo gaaf!”

Angelique startte een half jaar geleden haar eigen praktijk. Ze begeleidt mensen die obstakels ervaren als lifecoach, re-integratiebegeleider, loopbaancoach of coach bij verlies. “Ik help nu zelf mensen die vastlopen. Het is niet te geloven dat er uit zoveel ellende, zoiets moois kan voortkomen.”

Advies voor de omgeving

Angelique kreeg tijdens haar ziekte hulp van vrienden. Ze adviseert de omgeving van mensen met pleinvrees niet zozeer praktisch te helpen, maar ook de stimuleren om stappen te zetten. Angelique legt uit: “Er was iemand die boodschappen voor me deed. Dat zorgde ervoor dat ik niet naar buiten hoefde. Het was natuurlijk heel goed bedoeld, maar het hielp me niet. Het is voor de omgeving heel moeilijk om aan te zien wat er gebeurt. Heb begrip, maar probeer ook voorzichtig aan te sporen om stapjes te zetten. Bied aan om samen de voordeur open te zetten, even op het balkon te staan, een treetje van de trap naar buiten af te gaan.”

Een belangrijke les die Angelique verder wil meegeven: wees genadig voor jezelf. “Durf je trap naar buiten niet af? Prima, neem dan de eerste tree. En morgen misschien de tweede. Begin maar met het openmaken van de voordeur. Babystapjes zijn ook oké. Lukt het niet? Geeft niet. Morgen probeer je het gewoon opnieuw. Wees genadig voor jezelf, het hoeft niet zo streng.”

• 'Ik had waanbeelden en durfde het huis niet meer uit'

  'Ik had waanbeelden en durfde het huis niet meer uit'