10 dingen die je moet weten over de mid­li­fe­cri­sis

1. Een midlifecrisis lijkt op de puberteit en het dertigersdilemma

Als je ergens in je tienertijd gaat zoeken naar wie je nou echt bent, praten we over de puberteit; ga je je rond je dertigste achter de oren krabben, noemen we het een dertigersdilemma en gebeurt dit ergens tussen je 35^een 50^e, dan is daar de midlifecrisis. Nelleke: “Het zijn allemaal identiteitscrisissen die wijzen op een bepaalde ontwikkeling die we doorgaan. Als je daar actief mee aan de slag gaat en gaat ontdekken wie je bent en waar je hart écht sneller van gaat kloppen, kan het zaadje dat God in je heeft gestopt gaan ontpoppen. Zodat je vervolgens gaat groeien, bloeien en vruchtdragen. Eigenlijk is het een heel mooi proces.”

2. Veel clichés zijn waar

Je partner die zijn goedbetaalde baan op wil zeggen om een wereldreis te maken, plotseling met een gloednieuwe sportauto de straat in komt rijden of ineens een compleet nieuwe kledingstijl heeft… Het gebeurt niet alleen maar in films. Nelleke: “Bij mannen kan het zich bijvoorbeeld voordoen ter compensatie van een afnemend libido.Bij vrouwen zou de crisis kunnen opsteken als hun kinderen uitvliegen en ze zichzelf de vraag stellen: wat wil ik nu? De midlifecrisis kent verschillende fases. Na de ontkenningsfase, waarin sommige mensen er weer hip en jong uit willen zien of op reis willen, volgt een fase van boosheid en frustratie, omdat je beseft dat je niet lekker in je vel of niet op de juiste plek zit. Daarna volgt een fase met somberheid, gevolgd door de acceptatiefase.”

3. Neem de midlifecrisis serieus, maar niet al te serieus

We kunnen nogal lacherig doen of grapjes maken over de midlifecrisis, maar dat kun je volgens Nelleke beter laten. “Ik denk dat je de midlifecrisis heel serieus moet nemen, want een identiteitscrisis ís serieus. Daarnaast kunnen de lichamelijke gevolgen serieus zijn: iemand in de midlifecrisis kan compleet uitgeblust zijn of zelfs paniekaanvallen krijgen. Besef anderzijds dat het een fase is die ook weer overwaait. Raak vooral niet in paniek, iedereen komt er ooit weer uit.”

4. De midlifecrisis is een kans

De midlifecrisis is geen fijne periode, weet Nelleke uit eigen ervaring. Na een lastige jeugd, waarin ze niet bezig kon zijn met identiteitsvragen, studeerde ze bedrijfseconomie en bestuurskunde en had ze een topbaan in de financiële sector. “Vanbuiten zag alles er mooi uit, met een leuke man en lieve kindjes, een groot huis en twee auto’s voor de deur. Maar toen ik meerdere burn-outs kreeg, besefte ik dat ik niet wist wie ik precies was en totaal niet op mijn plek zat. Het was een heftige tijd, maar achteraf zie ik dat God het heeft doen meewerken ten goede. Ik kan mijn crisis achteraf zien als een kans, een uitdaging, om uit te zoeken waar ik wél energie van krijg. Geef jezelf of je partner de ruimte om die kans te benutten. Daar wordt iedereen uiteindelijk beter van.” 

‘Toen ik me ontevreden voelde over mijn mooie leven, voelde ik me in eerste instantie schuldig’

5. De midlifecrisis is niet egoïstisch

Vaak worden mensen die nadenken over wat ze nou zélf willen bestempeld als egoïstisch. Nelleke kan daarover meepraten. “Toen ik me ontevreden voelde over mijn mooie leven, voelde ik me in eerste instantie schuldig. Moest ik niet gewoon leren om dankbaar te zijn? Maar ik ontdekte dat het ging om ‘heilige frustratie’, omdat ik geloofde dat het ook anders kon. De vraag is: durf je je eigen keuzes te maken? Durf je in te gaan tegen je omgeving? Dat lijkt misschien egoïstisch, maar dat is het juist niet. Ik geloof dat het voor iedereen mogelijk is om vanuit je passie te leven en te werken. Zodat je niet leegloopt door je werk, maar na de zomervakantie weer staat te springen om aan het werk te gaan. Als je de plek inneemt die bij jou past, de plek die voor jou bedoeld is in het lichaam van Christus, zie ik dat als een puzzelstukje dat op de juiste plek gaat liggen. Daar worden we met elkaar mooier van.”

6. Als je ontrouw bent aan hoe je door God bent gemaakt, heb je een grotere kans op een midlifecrisis

Gaat iedereen vroeg of laat de midlifecrisis door? Volgens Nelleke hoeft dat niet per se. “De midlifecrisis heeft vooral te maken met je hartgesteldheid. In Spreuken 4:23 staat: ‘Van alles waarover je waakt, waakt vooral over je hart, het is de bron van je leven.’ Als je constant dichtbij je hart en bij wie je bent blijft, en je vanuit je persoonlijke missie en passie leeft, dan hoef je geen midlifecrisis door te maken. Maar als je probeert aan andermans verwachtingen te voldoen, ben je niet trouw aan jezelf en loop je uiteindelijk leeg. Soms is een crisis nodig om urgentie te kweken om kritisch naar jezelf te kijken. Soms dient een crisis zich zelfs meerdere malen aan, als een soort reminder om terug te gaan naar je eigen identiteit. Het kan fijn zijn om voor jezelf een jaarlijks moment in te plannen om te reflecteren: hoe sta ik ervoor, ben ik waar ik wil zijn? Zelf doe ik dat in het klooster. Vroeger dacht ik dat geloven vooral ging over jezelf dingen ontzeggen en offers brengen, maar ik kom er steeds meer achter dat God wil dat we een vreugdevol leven leiden. Dat we ons hart volgen.”

7. Een heftige gebeurtenis kan een trigger zijn voor de midlifecrisis

Je wordt ontslagen, je verliest een dierbare of je krijgt een ongeluk, waardoor je minder mobiel wordt. “Dit soort triggers werpen je terug op je identiteit”, zegt Nelleke. “Toen ik zelf twee vriendinnen aan kanker verloor, besefte ik hoe kort en kostbaar het leven is. Het dwong me om na te denken over wat ik écht belangrijk vind.”

8. Een midlifecrisis hoef je niet alleen op te lossen

Ook al is de zoektocht naar jezelf heel persoonlijk, je hoeft het niet alleen te doen. “Ga boeken lezen, bid ervoor of laat voor je bidden. Uiteindelijk is het God die op je hart staat te kloppen, omdat het tijd is voor verandering”, zegt Nelleke. “Zelf heb ik enorm veel gehad aan een coach, die me nieuwe inzichten en een nieuw perspectief gaf. Waarom zou je zelf een jaar of langer aanklooien als een coach je binnen een paar maanden weer op de rit kan helpen?”

‘Verzetten en ontkennen is het laatste dat je moet doen’

9. Je kunt een graantje meepikken van de midlifecrisis van je partner

Wat je moet doen als je partner zich ineens gaat afzetten tegen zijn of haar ‘saaie leventje’? Nelleke: “Verzetten en ontkennen is het laatste dat je moet doen. Je kunt beter meebuigen. Probeer zelf ook een graantje mee te pikken van de crisis van je partner, door jezelf ook eens kritisch te bevragen. Natuurlijk is ontwikkeling supereng. Het is als een glijbaan, waarvan je niet weet waar die eindigt. Maar je ontzegt jezelf of je partner zoveel moois als je er niet instapt en je hart openzet.”

10. Zoeken naar identiteit is een proces

Door een midlifecrisis heengaan, betekent niet automatisch dat je het roer van de een op de andere dag omgooit. Nelleke: “Het is een proces. Ik ben niet van de een op de andere dag geswitcht van carrière, maar heb het stapsgewijs gedaan. Ik begon voor mezelf in mijn eigen branche en verdiepte me ondertussen in coaching opleidingen. Stap voor stap nam ik steeds meer klussen aan die echt bij mij passen. Toen ik aan de keukentafel het concept van Powervrouwen bedacht, wist ik: dit is het. Ik heb nog steeds nieuwe doelen en moet blijven toetsen of ik op mijn plek zit. Maar ik heb wel het idee dat ik in balans ben. Ik leef met mijn hart en loop op het juiste pad.”

Meer zien over de midlifecrisis?

In het nieuwe EO-programma ‘Mannen in het wild’ neemt presentator Bert van Leeuwen zes mannen mee op een lichamelijk en geestelijk uitdagende reis in de Italiaanse bergen. De mannen hebben één ding gemeen: ze zijn niet tevreden met hun dagelijkse leven en lijken in hun midlife gekomen. Vanaf donderdag 5 september, 21.25 uur op NPO1. Zie ook: eo.nl/midlife

Lees ook: Renates man verliet haar tijdens zijn midlifecrisis. 

Verder lezen? Leef je roeping; 5 fases voor een leven vanuit Gods kracht; Carianne Ros en Nelleke de Wit; Ark Media

BEELD: Silver Linings; Unsplash